Ung thư dạ dày: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Ung thư dạ dày là một trong những loại ung thư phổ biến và nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng. Trong bối cảnh sự thay đổi của lối sống hiện đại và những yếu tố môi trường không lành mạnh, nguy cơ mắc bệnh ngày càng tăng cao. Ung thư dạ dày không chỉ gây ra những biến chứng về tiêu hóa mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. 

Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về nguyên nhân, các triệu chứng thường gặp, cũng như những phương pháp điều trị hiệu quả giúp cải thiện chất lượng sống cho người bệnh.

Ung thư dạ dày là một trong những loại ung thư phổ biến và nguy hiểm

Tổng quan về ung thư dạ dày và nguyên nhân gây ra bệnh

Ung thư dạ dày là bệnh ác tính phát sinh từ niêm mạc dạ dày và có khả năng xâm lấn các mô lân cận, lan rộng ra các cơ quan khác nếu không được điều trị kịp thời. Đây là một căn bệnh nghiêm trọng, đòi hỏi sự can thiệp của cả đội ngũ y tế chuyên nghiệp để chẩn đoán, điều trị và chăm sóc người bệnh. Dù có sự tiến bộ trong công nghệ y khoa hiện đại, nhưng do tính chất “âm thầm” của các giai đoạn đầu, nhiều bệnh nhân vẫn không phát hiện sớm, dẫn đến giai đoạn muộn với khả năng điều trị hạn chế.

Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây ra bệnh ung thư dạ dày:

Nhiễm khuẩn Helicobacter pylori

Helicobacter pylori (H. pylori) là loại vi khuẩn sống trong niêm mạc dạ dày, được xem là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa, viêm loét và thậm chí là ung thư dạ dày. Nhiễm khuẩn H. pylori có thể gây ra viêm mãn tính, kích thích sự biến đổi tế bào, dẫn dần đến sự phát triển của khối u ác tính. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ mật thiết giữa nhiễm H. pylori và nguy cơ mắc ung thư dạ dày, đặc biệt ở những vùng có điều kiện vệ sinh kém và môi trường sống không đảm bảo.

Yếu tố di truyền

Gia đình có tiền sử mắc ung thư dạ dày có thể tăng nguy cơ phát triển bệnh. Những đột biến gen và các bất thường di truyền được xem là yếu tố làm tăng tính nhạy cảm của tế bào dạ dày trước các tác nhân gây ung thư. Các nghiên cứu di truyền học ngày càng khẳng định mối liên hệ giữa các yếu tố di truyền và nguy cơ mắc ung thư, từ đó tạo nên tiền đề cho các biện pháp can thiệp sớm.

Chế độ ăn uống không lành mạnh

Chế độ ăn uống có vai trò quan trọng trong sự phát triển của bệnh. Các thói quen ăn uống có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày bao gồm:

• Ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn, nhiều muối: Dưa muối, thịt xông khói, thực phẩm lên men có chứa nitrit và nitrat có thể chuyển hóa thành chất gây ung thư.
• Thiếu rau xanh và hoa quả: Chế độ ăn ít chất xơ, vitamin và khoáng chất làm giảm khả năng bảo vệ niêm mạc dạ dày.
• Tiêu thụ nhiều rượu bia, thuốc lá: Các chất kích thích này làm tổn thương lớp niêm mạc và gia tăng nguy cơ ung thư.

Bệnh lý nền liên quan

Một số bệnh lý tiêu hóa có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày, bao gồm:

• Viêm dạ dày mạn tính: Tình trạng viêm kéo dài có thể dẫn đến tổn thương niêm mạc và đột biến tế bào.
• Trào ngược dạ dày – thực quản: Dịch axit trào ngược gây tổn thương niêm mạc, tạo điều kiện cho ung thư phát triển.
• Thiếu máu ác tính: Làm giảm sản xuất axit trong dạ dày, ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ vitamin B12 và gây tổn thương tế bào niêm mạc.

Các yếu tố môi trường

Ô nhiễm không khí, nước và đất có thể chứa các hợp chất độc hại, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người dân. Việc tiếp xúc thường xuyên với các chất độc này sẽ làm tăng nguy cơ bị tổn thương tế bào, từ đó làm tăng khả năng phát triển của các khối u ung thư.

Một số bệnh lý tiêu hóa có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày

Triệu chứng của ung thư dạ dày

Ở giai đoạn đầu, ung thư dạ dày thường không có triệu chứng rõ ràng, khiến bệnh nhân chủ quan. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, các dấu hiệu có thể bao gồm:

• Đau bụng và khó chịu vùng thượng vị: Bệnh nhân có thể cảm thấy đau âm ỉ hoặc đau quặn vùng bụng trên, dễ nhầm lẫn với viêm loét dạ dày thông thường.
• Chán ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân: Giảm cân nhanh chóng mà không do chế độ ăn kiêng hay tập luyện có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư.
• Buồn nôn, nôn ra máu: Bệnh nhân có thể cảm thấy buồn nôn sau khi ăn và trong một số trường hợp nặng, có thể nôn ra máu do chảy máu dạ dày.
• Đại tiện phân đen: Nếu ung thư gây chảy máu trong dạ dày, phân sẽ có màu đen hoặc lẫn máu.
• Cảm giác đầy bụng, khó tiêu kéo dài: Ngay cả khi ăn rất ít, bệnh nhân vẫn có thể cảm thấy đầy bụng, khó chịu.

Nếu xuất hiện các triệu chứng trên kéo dài, người bệnh nên đi khám ngay để phát hiện và điều trị kịp thời.

Các phương pháp chẩn đoán ung thư dạ dày

Chẩn đoán sớm ung thư dạ dày là yếu tố then chốt trong việc cải thiện tiên lượng cho người bệnh. Dưới đây là một số phương pháp chẩn đoán được sử dụng phổ biến:

• Nội soi dạ dày: Đây là phương pháp chẩn đoán quan trọng nhất, giúp bác sĩ trực tiếp quan sát bề mặt niêm mạc dạ dày, phát hiện sớm các tổn thương bất thường. Trong quá trình nội soi, bác sĩ có thể lấy mẫu mô (sinh thiết) để xét nghiệm và xác định đặc tính tế bào của khối u.
• Chụp cắt lớp vi tính (Computed Tomography Scan – CT Scan) và chụp cộng hưởng từ (Magnetic Resonance Imaging – MRI): Các phương pháp hình ảnh này giúp xác định mức độ lan rộng của khối u và các tổn thương kèm theo. Qua đó, các bác sĩ có thể đánh giá giai đoạn của bệnh và lên kế hoạch điều trị phù hợp.
• Xét nghiệm máu và các chỉ số sinh hóa: Xét nghiệm máu có thể giúp phát hiện các dấu hiệu viêm nhiễm cũng như đánh giá tình trạng dinh dưỡng của cơ thể. Một số chỉ số như CA 19-9 (Carbohydrate Antigen 19-9), CEA (Carcinoembryonic Antigen) có thể được sử dụng như một công cụ hỗ trợ trong chẩn đoán ung thư dạ dày.
• Siêu âm kết hợp nội soi: Các công nghệ siêu âm kết hợp nội soi giúp đưa ra hình ảnh chi tiết về cấu trúc niêm mạc dạ dày và các lớp mô sâu bên dưới. Phương pháp này giúp tăng độ chính xác trong việc đánh giá kích thước, vị trí cũng như mức độ xâm lấn của khối u.

Việc điều trị ung thư dạ dày phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau

Các phương pháp điều trị hiệu quả

Việc điều trị ung thư dạ dày phụ thuộc vào giai đoạn phát hiện bệnh, tình trạng sức khỏe tổng quát của người bệnh và các yếu tố liên quan khác. Dưới đây là một số hướng điều trị chính:

Phẫu thuật cắt bỏ khối u

Phẫu thuật là phương pháp điều trị chủ yếu khi ung thư dạ dày chưa lan rộng. Có hai loại phẫu thuật chính:

• Cắt bỏ một phần dạ dày: Áp dụng cho những trường hợp khối u còn nhỏ, chưa xâm lấn rộng.
• Cắt bỏ toàn bộ dạ dày: Khi ung thư đã lan rộng, toàn bộ dạ dày sẽ được cắt bỏ, bệnh nhân sẽ ăn qua thực quản nối trực tiếp với ruột non.

Hóa trị

Hóa trị được sử dụng trước và sau phẫu thuật nhằm tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại, giảm nguy cơ tái phát và ngăn chặn sự lan rộng của bệnh. Các liệu pháp hóa trị hiện nay được cá nhân hóa dựa trên đặc điểm sinh học của khối u, giúp tăng hiệu quả điều trị và giảm thiểu tác dụng phụ cho bệnh nhân.

Xạ trị

Xạ trị là một phương pháp điều trị bổ trợ, đặc biệt hữu ích trong các trường hợp không thể phẫu thuật hoặc ở giai đoạn muộn. Phương pháp này sử dụng bức xạ năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư, làm giảm kích thước khối u và kiểm soát triệu chứng của bệnh.

Liệu pháp miễn dịch và các phương pháp mới

Trong những năm gần đây, liệu pháp miễn dịch đã trở thành một hướng điều trị đầy hứa hẹn. Phương pháp này giúp kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể nhận diện và tiêu diệt các tế bào ung thư. Các nghiên cứu lâm sàng đang tiến hành thử nghiệm các liệu pháp mới nhằm tăng cường hiệu quả điều trị và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân ung thư dạ dày.

Điều trị hỗ trợ và chăm sóc tinh thần

Bên cạnh các phương pháp điều trị chính, việc chăm sóc tinh thần và hỗ trợ tâm lý cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị. Các chương trình tư vấn, hỗ trợ từ gia đình, bạn bè và các nhóm cộng đồng giúp người bệnh có thêm động lực vượt qua khó khăn và duy trì tinh thần lạc quan trong quá trình phục hồi.

Ung thư dạ dày là một căn bệnh nguy hiểm nhưng có thể điều trị nếu phát hiện sớm

Phòng ngừa ung thư dạ dày

Mặc dù không thể phòng ngừa ung thư dạ dày hoàn toàn, nhưng một số biện pháp có thể giảm nguy cơ mắc bệnh:

• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, ăn nhiều rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu chất chống oxy hóa.
• Không hút thuốc, hạn chế rượu bia: Giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi tổn thương.
• Điều trị triệt để vi khuẩn H. pylori nếu nhiễm bệnh.
• Thường xuyên kiểm tra sức khỏe: Đặc biệt đối với những người có tiền sử gia đình mắc bệnh.

Như vậy, ung thư dạ dày là một căn bệnh nguy hiểm nhưng có thể điều trị nếu phát hiện sớm. Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị sẽ giúp nâng cao ý thức phòng ngừa và cải thiện cơ hội sống sót cho bệnh nhân. Nếu có dấu hiệu bất thường, hãy đi khám ngay để đảm bảo sức khỏe của bạn luôn trong tình trạng tốt nhất.

Vì sao chọn VinUni để theo học ngành Y khoa – Điều dưỡng? 

Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời ung thư dạ dày đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống. Đây cũng là lý do ngành Y khoa đang ngày càng được chú trọng, đòi hỏi đội ngũ bác sĩ có kiến thức chuyên sâu, kỹ năng thực hành vững vàng và khả năng nghiên cứu, sáng tạo để tìm ra phương pháp điều trị hiệu quả nhất.

Tại Viện Khoa học Sức khỏe của VinUni, chương trình đào tạo Bác sĩ Y khoa và Cử nhân Điều dưỡng được thiết kế theo chuẩn quốc tế

Chương trình Bác sĩ Y khoa tại VinUni

Tại Viện Khoa học Sức khỏe của VinUni, chương trình đào tạo Bác sĩ Y khoa được thiết kế theo chuẩn quốc tế, không chỉ tập trung vào kiến thức lâm sàng mà còn rèn luyện tư duy chuyên nghiệp, đạo đức nghề nghiệp và khả năng nghiên cứu y học. Sinh viên có cơ hội thực hành trong môi trường bệnh viện thực tế, làm việc cùng các chuyên gia giàu kinh nghiệm để phát triển kỹ năng chẩn đoán, điều trị và chăm sóc bệnh nhân toàn diện.

Ngoài việc điều trị, bệnh nhân ung thư dạ dày rất cần được chăm sóc, hỗ trợ về thể chất lẫn tinh thần để có thể vượt qua giai đoạn khó khăn này. Lúc này, điều dưỡng viên đóng vai trò quan trọng trong quá trình theo dõi sức khỏe, quản lý triệu chứng và nâng cao chất lượng sống cho bệnh nhân, giúp họ có thêm động lực trong hành trình chiến đấu với bệnh tật.

Nếu bạn có đam mê với lĩnh vực y tế và mong muốn góp phần vào công cuộc chăm sóc sức khỏe cộng đồng, hãy tìm hiểu thêm về Chương trình Bác sĩ Y khoa tại VinUni để mở ra cánh cửa sự nghiệp trong ngành y đầy triển vọng này.

Chương trình Cử nhân Điều dưỡng tại VinUni

Ngoài việc điều trị, bệnh nhân ung thư dạ dày cũng như các bệnh ung thư khác rất cần được chăm sóc, hỗ trợ về thể chất lẫn tinh thần để có thể vượt qua giai đoạn khó khăn này. Điều dưỡng viên đóng vai trò quan trọng trong quá trình theo dõi sức khỏe, quản lý triệu chứng và nâng cao chất lượng sống cho bệnh nhân, giúp họ có thêm động lực trong hành trình chiến đấu với bệnh tật.

Chương trình Cử nhân Điều dưỡng tại VinUni, hợp tác cùng Đại học Pennsylvania – Trường Điều dưỡng hàng đầu thế giới, mang đến nền tảng giáo dục hiện đại, toàn diện. Sinh viên không chỉ được đào tạo về kiến thức điều dưỡng lâm sàng mà còn được trang bị kỹ năng chăm sóc bệnh nhân trong nhiều môi trường khác nhau, từ bệnh viện đến cộng đồng. Đặc biệt, chương trình nhấn mạnh vào vai trò của điều dưỡng trong việc hỗ trợ bệnh nhân ung thư và các bệnh mãn tính, giúp họ có cuộc sống tốt hơn cả trong và sau quá trình điều trị.

Nếu bạn mong muốn trở thành một điều dưỡng viên tận tâm, sẵn sàng đồng hành cùng bệnh nhân trong hành trình chăm sóc sức khỏe, hãy tìm hiểu ngay về Chương trình Cử nhân Điều dưỡng tại VinUni để bắt đầu hành trình của mình.