Kĩ năng làm bài đọc hiểu tiếng Anh: Phương pháp tư duy và mẹo làm bài

Đọc hiểu là một trong những phần quan trọng và thường xuyên xuất hiện trong các bài kiểm tra tiếng Anh, từ kỳ thi THPT Quốc gia đến các chứng chỉ quốc tế như IELTS, TOEIC hay SAT. Không chỉ đơn thuần là đọc và trả lời câu hỏi, phần đọc hiểu đòi hỏi người học phải có tư duy phân tích, khả năng chọn lọc thông tin và phản xạ nhanh trong thời gian hạn chế. Vì vậy, việc trang bị kĩ năng làm bài đọc hiểu tiếng Anh một cách bài bản là chìa khóa giúp bạn không những vượt qua bài thi mà còn cải thiện năng lực ngôn ngữ toàn diện. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá các phương pháp tư duy hiệu quả và mẹo làm bài nhanh giúp bạn tự tin chinh phục mọi dạng bài đọc hiểu.

Trang bị kĩ năng làm bài đọc hiểu tiếng Anh một cách bài bản là chìa khóa giúp bạn cải thiện năng lực ngôn ngữ toàn diện

Hiểu rõ bản chất của bài đọc hiểu tiếng Anh

Bài đọc hiểu trong tiếng Anh không chỉ kiểm tra khả năng đọc mà còn đánh giá toàn diện các kỹ năng ngôn ngữ khác như từ vựng, ngữ pháp, tư duy logic và kỹ năng suy luận. Các dạng câu hỏi phổ biến gồm:

• Xác định ý chính (Main Idea)
• Chi tiết cụ thể (Detail Questions)
• Từ vựng trong ngữ cảnh (Vocabulary in Context)
• Câu hỏi suy luận (Inference)
• Mục đích của tác giả (Author’s Purpose)

Người học tiếng Anh, đặc biệt là học sinh Việt Nam, thường gặp các khó khăn sau:

• Từ vựng hạn chế
• Tâm lý lo lắng vì không hiểu hết nội dung
• Thiếu chiến lược làm bài phù hợp
• Phân bổ thời gian chưa hợp lý

Hiểu rõ các vấn đề này sẽ giúp bạn điều chỉnh phương pháp học và luyện tập một cách có hệ thống hơn.

Để làm tốt phần đọc hiểu trong bài thi tiếng Anh, bạn cần kết hợp nhiều kỹ năng tư duy khác nhau

Phương pháp tư duy khi làm bài đọc hiểu tiếng Anh

Để làm tốt phần đọc hiểu trong các bài thi tiếng Anh, bạn cần kết hợp nhiều kỹ năng tư duy khác nhau. Dưới đây là bốn bước chiến lược giúp bạn tiếp cận bài đọc một cách hiệu quả và có hệ thống.

Đọc lướt để xác định ý chính (Skimming)

Kỹ năng đầu tiên và quan trọng nhất là skimming – đọc nhanh toàn bộ bài để nắm bắt nội dung chính, bố cục và giọng điệu của tác giả. Ở bước này, bạn không cần hiểu từng từ mà chỉ cần tập trung vào những yếu tố chính như:

• Chủ đề chính mà đoạn văn đang đề cập.
• Bố cục bài viết (bao gồm số đoạn, mỗi đoạn nói về điều gì).
• Các từ khóa nổi bật xuất hiện nhiều lần hoặc thể hiện rõ nội dung.

Cách làm bài: Hãy bắt đầu bằng cách đọc tiêu đề (nếu có), câu mở đầu và câu kết của mỗi đoạn – những vị trí thường chứa thông tin tổng quát hoặc kết luận của tác giả.

Đọc kỹ để tìm thông tin chi tiết (Scanning)

Sau khi đã nắm được bức tranh toàn cảnh, bước tiếp theo là sử dụng kỹ năng scanning – đọc có mục tiêu để tìm kiếm những thông tin cụ thể phục vụ cho việc trả lời câu hỏi. Thay vì đọc lại toàn bộ bài, bạn chỉ cần:

• Xác định từ khóa trong câu hỏi
• Đối chiếu từ khóa đó với bài đọc để xác định đoạn văn có chứa thông tin liên quan
• Đọc kỹ đoạn chứa từ khóa để tìm ra câu trả lời chính xác

Cách làm bài: Gạch chân hoặc khoanh tròn từ khóa trong câu hỏi trước khi quay lại bài đọc. Việc này giúp tiết kiệm thời gian và tăng độ chính xác khi tìm thông tin.

Phân tích ngữ cảnh để đoán nghĩa từ vựng mới

Trong bài đọc, không phải lúc nào bạn cũng hiểu hết tất cả từ vựng. Khi gặp từ mới, bạn đừng vội tra từ điển, hãy sử dụng ngữ cảnh để suy luận nghĩa của từ thông qua các yếu tố sau:

• Cấu trúc ngữ pháp của câu
• Những từ xung quanh mang ý nghĩa tương đồng
• Ví dụ minh họa hoặc giải thích ngay sau từ mới
• Từ đồng nghĩa hoặc trái nghĩa xuất hiện gần đó

Mẹo dành cho bạn: Nếu sau khi phân tích mà vẫn không đoán được nghĩa từ mới, bạn đừng cố chấp mất thời gian, hãy chuyển sang câu khác và quay lại sau nếu cần thiết.

Nhận diện loại câu hỏi để áp dụng chiến lược phù hợp

Một mẹo quan trọng trong làm bài đọc hiểu là nhận diện đúng loại câu hỏi, từ đó lựa chọn chiến lược đọc hiệu quả. Dưới đây là 4 nhóm câu hỏi phổ biến:

• Factual Questions (Thông tin thực tế): Đây là dạng câu hỏi về dữ kiện cụ thể có trong bài. Bạn chỉ cần xác định đúng đoạn và trích thông tin.
• Inference Questions (Câu hỏi suy luận):  Dạng câu hỏi này yêu cầu bạn hiểu ngụ ý, mối liên kết logic giữa các phần của bài.
• Vocabulary Questions (Từ vựng trong ngữ cảnh): Yêu cầu bạn đoán nghĩa của một từ/ngữ dựa trên bối cảnh.
• Purpose/Tone Questions (Mục đích, giọng điệu): Yêu cầu bạn hiểu toàn thể nội dung, nhận biết thái độ hoặc cảm xúc của tác giả.

Mỗi dạng câu hỏi có cách tiếp cận riêng. Hãy luyện tập thường xuyên để nhận diện nhanh và xử lý hiệu quả trong phòng thi.

Việc thành thạo kĩ năng làm bài đọc hiểu tiếng Anh không đến từ may mắn mà cần có quá trình luyện tập nghiêm túc, tư duy đúng đắn và phương pháp phù hợp. Bạn nên bắt đầu từ những bước nhỏ. Qua thời gian, bạn sẽ thấy khả năng đọc hiểu của mình cải thiện rõ rệt, từ việc làm bài nhanh hơn đến việc hiểu sâu sắc hơn các văn bản học thuật hay đời sống.

Xét tuyển vào VinUni yêu cầu IELTS bao nhiêu? 

Trong bối cảnh học thuật và làm việc hiện nay, đọc hiểu không chỉ là một kỹ năng thi cử, mà còn là công cụ quan trọng để tiếp cận tri thức toàn cầu. Đặc biệt, với những bạn có mong muốn theo học tại các trường đại học hàng đầu như VinUni, kĩ năng làm bài đọc hiểu tiếng Anh là nền tảng không thể thiếu. 

VinUni yêu cầu đầu vào tiếng Anh tối thiểu của ứng viên là IELTS 6.5 (không kỹ năng nào dưới 6.0) hoặc các chứng chỉ tương đương

Hiện nay, trường Đại học VinUni yêu cầu đầu vào tiếng Anh tối thiểu là IELTS 6.5 (không kỹ năng nào dưới 6.0) hoặc chứng chỉ tương đương. Với những sinh viên chưa đạt yêu cầu này, chương trình Pathway English sẽ giúp phát triển toàn diện kỹ năng tiếng Anh học thuật cùng các năng lực ngôn ngữ cốt lõi. Sau khi hoàn tất chương trình, sinh viên sẽ đạt trình độ tương đương CEFR B2+ và đủ điều kiện tiếp tục học toàn bộ chương trình đại học bằng tiếng Anh tại VinUni một cách tự tin và hiệu quả.

Xem thêm bài viết: Tìm hiểu và phân tích các loại đề IELTS Reading thường gặp