Cách lấy mẫu xét nghiệm cổ tử cung: Quy trình, chuẩn bị và lưu ý

Ung thư cổ tử cung là một trong những bệnh lý nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phát hiện sớm và điều trị hiệu quả nếu được tầm soát kịp thời. Một trong những phương pháp phổ biến và hiệu quả nhất chính là xét nghiệm Pap smear hoặc HPV (Human Papilloma Virus). Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ cách lấy mẫu xét nghiệm cổ tử cung được thực hiện như thế nào, cần chuẩn bị gì và có gây đau hay khó chịu không. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm rõ toàn bộ quy trình, từ khâu chuẩn bị đến các lưu ý sau khi lấy mẫu, để bạn tự tin hơn khi đi kiểm tra sức khỏe phụ khoa.

Xét nghiệm cổ tử cung là bước kiểm tra phụ khoa quan trọng để bảo vệ sức khỏe sinh sản phụ nữ

Xét nghiệm cổ tử cung là gì và tại sao cần thực hiện?

Xét nghiệm cổ tử cung là một trong những bước kiểm tra phụ khoa quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Đây không chỉ là phương pháp sàng lọc ung thư cổ tử cung hiệu quả mà còn giúp phát hiện sớm những bất thường để điều trị kịp thời. Để hiểu rõ hơn, hãy cùng tìm biết xét nghiệm cổ tử cung là gì, mục đích thực hiện và những ai nên tiến hành.

Khái niệm

Xét nghiệm cổ tử cung (Pap smear hoặc xét nghiệm HPV (Human Papilloma Virus)) là phương pháp lấy một lượng tế bào nhỏ từ bề mặt cổ tử cung để kiểm tra dưới kính hiển vi, nhằm phát hiện các bất thường có thể dẫn đến ung thư hoặc các bệnh lý khác.

Mục đích

• Phát hiện sớm tế bào bất thường hoặc tiền ung thư.
• Kiểm tra sự hiện diện của virus HPV (Human Papilloma Virus) – nguyên nhân hàng đầu gây ung thư cổ tử cung.
• Đánh giá sức khỏe phụ khoa tổng quát.

Đối tượng nên thực hiện

• Phụ nữ từ 21 tuổi trở lên, đặc biệt trong độ tuổi 25–65.
• Người đã từng quan hệ tình dục.
• Người có yếu tố nguy cơ cao như: hút thuốc lá, suy giảm miễn dịch, tiền sử gia đình mắc ung thư cổ tử cung.

Thời điểm phù hợp để lấy mẫu xét nghiệm cổ tử cung

Để đảm bảo kết quả xét nghiệm cổ tử cung chính xác và đáng tin cậy, việc lựa chọn thời điểm thực hiện là yếu tố vô cùng quan trọng. Dưới đây là những lưu ý về thời điểm phù hợp mà chị em cần ghi nhớ:

Tránh kỳ kinh nguyệt

Thời điểm lý tưởng để lấy mẫu xét nghiệm là từ ngày thứ 10 đến ngày thứ 20 của chu kỳ kinh nguyệt (tính từ ngày đầu tiên của kỳ kinh). Đây là giai đoạn lớp tế bào cổ tử cung ổn định, giúp bác sĩ thu được mẫu chất lượng nhất.

Không nên thực hiện khi đang viêm nhiễm nặng

Nếu đang gặp tình trạng viêm nhiễm phụ khoa, bác sĩ thường sẽ điều trị dứt điểm trước khi tiến hành xét nghiệm. Điều này giúp mẫu xét nghiệm không bị ảnh hưởng và đảm bảo độ chính xác cao.

Khoảng thời gian giữa các lần xét nghiệm

• Từ 21–29 tuổi: Nên thực hiện xét nghiệm Pap smear mỗi 3 năm.
• Từ 30–65 tuổi: Có thể kết hợp Pap smear và xét nghiệm HPV mỗi 5 năm hoặc chỉ thực hiện Pap smear mỗi 3 năm.

Trước khi lấy mẫu xét nghiệm cổ tử cung, chuẩn bị đúng cách giúp quá trình nhanh chóng, nhẹ nhàng và kết quả chính xác hơn

Chuẩn bị trước khi lấy mẫu xét nghiệm cổ tử cung

Trước khi tiến hành lấy mẫu xét nghiệm cổ tử cung, việc chuẩn bị đúng cách không chỉ giúp quá trình diễn ra nhanh chóng và nhẹ nhàng hơn, mà còn đảm bảo kết quả thu được chính xác nhất. Dưới đây là những lưu ý quan trọng mà bạn nên thực hiện:

• Vệ sinh nhẹ nhàng trước khi khám: Không thụt rửa sâu âm đạo, chỉ cần vệ sinh nhẹ nhàng bên ngoài bằng nước sạch để tránh ảnh hưởng đến mẫu xét nghiệm.
• Tránh quan hệ tình dục: Nên kiêng quan hệ ít nhất 24–48 giờ trước khi lấy mẫu để không làm thay đổi môi trường âm đạo.
• Không dùng thuốc hoặc sản phẩm đặt âm đạo: Bao gồm kem, thuốc, gel, dung dịch vệ sinh phụ nữ… vì chúng có thể làm sai lệch hoặc che mất dấu hiệu cần kiểm tra.
• Giữ tinh thần thoải mái: Tâm lý lo lắng hoặc căng thẳng có thể khiến cơ vùng chậu co cứng, gây khó chịu hơn khi lấy mẫu, vì vậy hãy thư giãn và hít thở sâu.

Quy trình chi tiết cách lấy mẫu xét nghiệm cổ tử cung

Để giúp bạn hình dung rõ hơn và yên tâm khi thực hiện, dưới đây là cách lấy mẫu xét nghiệm cổ tử cung cụ thể. Tất cả đều được tiến hành bởi đội ngũ y tế giàu kinh nghiệm, đảm bảo an toàn, nhanh chóng và hạn chế tối đa cảm giác khó chịu.

• Tiếp nhận và tư vấn: Bác sĩ hoặc điều dưỡng sẽ hỏi thông tin về chu kỳ kinh nguyệt, tiền sử bệnh, các triệu chứng bất thường (nếu có) và giải thích quy trình để bạn yên tâm.
• Thay trang phục khám phụ khoa: Bạn sẽ được yêu cầu thay váy hoặc quần khám chuyên dụng để thuận tiện khi bác sĩ thao tác.
• Tư thế khám: Bạn nằm ngửa trên bàn khám, hai chân đặt lên giá đỡ (tư thế sản khoa) để bác sĩ dễ dàng tiếp cận cổ tử cung.
• Mở rộng âm đạo bằng mỏ vịt: Bác sĩ nhẹ nhàng đưa dụng cụ mỏ vịt vào âm đạo để mở rộng và quan sát cổ tử cung.
• Lấy mẫu tế bào: Bác sĩ dùng que gỗ hoặc bàn chải chuyên dụng xoay nhẹ ở cổ tử cung để thu thập tế bào. Quá trình này thường chỉ mất 10–30 giây và có thể gây cảm giác hơi khó chịu nhưng không đau dữ dội.
• Bảo quản và gửi mẫu: Mẫu sẽ được phết lên lam kính hoặc đưa vào dung dịch bảo quản rồi gửi đến phòng xét nghiệm.
• Kết thúc và dặn dò: Bác sĩ rút mỏ vịt, bạn có thể nghỉ ngơi vài phút trước khi thay quần áo. Kết quả thường có sau 3–7 ngày tùy cơ sở y tế.

Sau khi lấy mẫu xét nghiệm cổ tử cung, bạn cần chú ý vì cơ thể có thể xuất hiện một vài phản ứng nhẹ

Sau khi lấy mẫu xét nghiệm cổ tử cung cần lưu ý gì?

Sau khi lấy mẫu xét nghiệm cổ tử cung, cơ thể có thể xuất hiện một vài phản ứng nhẹ. Để đảm bảo sức khỏe và kết quả xét nghiệm được tối ưu, bạn nên lưu ý những điểm sau:

• Có thể ra một chút máu hoặc dịch màu hồng nhạt, đây là hiện tượng bình thường và sẽ hết sau 1–2 ngày.
• Tránh quan hệ tình dục trong 24 giờ đầu.
• Giữ vệ sinh vùng kín sạch sẽ, khô ráo.
• Nếu ra máu nhiều, đau bụng dữ dội hoặc sốt, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được thăm khám kịp thời.

Lợi ích của việc tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ

Việc chủ động tầm soát ung thư cổ tử cung không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe mà còn mang lại nhiều giá trị thiết thực cho phụ nữ. Dưới đây là những lợi ích quan trọng nhất:

• Phát hiện sớm và điều trị kịp thời các tổn thương tiền ung thư: Giúp ngăn chặn bệnh tiến triển thành ung thư xâm lấn.
• Giảm tỷ lệ tử vong do ung thư cổ tử cung: Nâng cao cơ hội sống và chất lượng cuộc sống.
• Tiết kiệm chi phí điều trị: Phát hiện ở giai đoạn sớm sẽ đơn giản và ít tốn kém hơn so với điều trị muộn.
• Giúp phụ nữ yên tâm hơn về sức khỏe sinh sản: Đảm bảo khả năng làm mẹ và duy trì hạnh phúc gia đình.

Vì sao chọn VinUni để theo học ngành Y khoa? 

Xét nghiệm cổ tử cung là bước tầm soát quan trọng giúp phát hiện sớm những thay đổi bất thường ở tế bào, từ đó phòng ngừa ung thư hiệu quả. Việc hiểu rõ cách lấy mẫu xét nghiệm cổ tử cung, bao gồm thời điểm, cách chuẩn bị, quy trình thực hiện và những lưu ý sau khi lấy mẫu, sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe. Hãy duy trì tầm soát định kỳ theo khuyến cáo của bác sĩ để bảo vệ sức khỏe sinh sản và tận hưởng cuộc sống trọn vẹn.

Nếu bạn quan tâm đến lĩnh vực y khoa và mong muốn trở thành người trực tiếp góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng, Trường Đại học VinUni là lựa chọn đáng cân nhắc. Viện Khoa học Sức khỏe của VinUni cam kết đào tạo thế hệ chuyên gia y tế xuất sắc, kết hợp kiến thức chuyên môn, kỹ năng lâm sàng và giá trị nhân văn. 

Chương trình Bác sĩ Y khoa tại VinUni hợp tác cùng Đại học Pennsylvania để mang đến môi trường học tập toàn diện cho sinh viên

Chương trình Bác sĩ Y khoa 6 năm được xây dựng dựa trên ba trụ cột: Clinician (lâm sàng), Professional (tính chuyên nghiệp), Researcher (nhà nghiên cứu), hợp tác cùng Đại học Pennsylvania để mang đến môi trường học tập toàn diện. Sinh viên không chỉ được trau dồi chuyên môn mà còn có cơ hội thực hành trong môi trường chăm sóc sức khỏe thực tế, rèn luyện sự thấu cảm, tính chuyên nghiệp và đạo đức nghề nghiệp. 

Ngoài ra, VinUni khuyến khích sinh viên tham gia nghiên cứu khoa học, đóng góp vào những tiến bộ y học trong nước và quốc tế. Đây chính là nơi hội tụ kiến thức, lòng trắc ẩn và khát vọng tạo ra sự thay đổi tích cực cho cộng đồng, hành trình mà bạn có thể bắt đầu ngay hôm nay.

Xem thêm bài viết: Tầm soát ung thư cổ tử cung: Vì sao phụ nữ không nên bỏ qua?