Các ngành Tâm lý học và các công việc liên quan

Các ngành Tâm lý học được phân thành những chuyên ngành và các công việc liên quan như thế nào? Mỗi một ngành sẽ có những kiến thức và kỹ năng cần thiết riêng. Trong bài viết sau đây, hãy cùng VinUni tìm hiểu về các nghề nghiệp liên quan đến các phân ngành Tâm lý học.

Các ngành Tâm lý học bao quát nhiều lĩnh vực khác nhau

Chuyên gia tâm lý hàng không

Nhiệm vụ của chuyên gia tâm lý hàng không là nghiên cứu hành vi của phi công và các thành viên trong phi hành đoàn. Ngoài ra, các chuyên gia này cũng làm công tác an toàn hàng không, nghiên cứu và phát triển các thiết bị đào tạo mới và hổ trợ tìm ra nhân viên phù hợp với các vị trí.

Các chuyên gia tâm lý hàng không có khả năng thiết kế các bài test tâm lý khác nhau nhằm mục đích sàng lọc ứng viên cho các vị trí cao cấp. Vì tính chất công việc hàng không đặc thù và có tính chuyên môn hóa cao, nên việc lựa chọn người có sức khỏe tốt, ổn định và có thể làm việc áp lực cao là rất cần thiết. Các nhà Tâm lý học hàng không vận dụng kiến thức Tâm lý học để phân tích và lựa chọn ra những người giỏi nhất mới được chọn làm những vị trí quan trọng.

Nhà Tâm lý học hàng không có thể phối hợp với các chuyên gia khác như giáo sư, chuyên gia tâm lý con người để thiết kế các bộ phận khác nhau của máy bay như buồng điều khiển và cabin. Trong quá trình sáng tạo và thiết kế sản phẩm, bằng phương pháp phân tích tâm lý con người, nhà Tâm lý học hàng không có thể phát triển sản phẩm sao cho phù hợp với nhận thức, sự chú ý, trí nhớ và các khả năng của con người.

Ngành Tâm lý học tập trung nghiên cứu và đưa ra phương án giải tỏa tâm lý con người

Chuyên gia Tâm lý sinh học

Các chuyên gia Tâm lý sinh học có nhiệm vụ chính là nghiên cứu về não bộ và hành vi của con người. Thông qua việc xem xét các cơ sở thần kinh của các hành vi, nhà Tâm sinh lý học có thể biết được các yếu tố sinh học khác nhau có thể ảnh hưởng đến cách suy nghĩ, hành động và cảm nhận của họ.

Họ chủ yếu nghiên cứu các ảnh hưởng của các bệnh liên quan đến não, các chấn thương ảnh hưởng đến hành vi của con người. Từ đó, các nhà nghiên cứu có thể phát hiện ra những phương pháp mới để ngăn ngừa, điều trị và xử lý các bên liên quan đến não và các chấn thương nghiêm trọng hơn.

Chuyên gia tâm lý lâm sàng

Các nhà Tâm lý lâm sàng tham gia vào việc đánh giá, chẩn đoán và điều tri cho những người thường gặp căng thẳng tâm lý và các chứng rối loạn thần kinh. Họ cũng có thể áp dụng các phương pháp trị liệu và lập kế hoạch trị liệu tâm lý cho bệnh nhân.

Các nhà Tâm lý học lâm sàng thường công tác tại các bệnh viện, trung tâm tư vấn sức khỏe tâm thần hoặc tự hành nghề. Họ được đào tạo bằng nhiều phương pháp trị liệu khác nhau, tuy nhiên khi hành nghề học có thể chuyên điều trị một số chứng rối loạn nhất định. Ví dụ các lĩnh vực họ có thể làm việc như điều trị lạm dụng chất kích thích, chuyên về sức khỏe tinh thần trẻ em, sức khỏe tâm thần người già…

Các nhà Tâm lý học này mặc dù làm trong các bệnh viện, cơ sở y tế nhưng họ không phải bác sĩ và không thể kê đơn thuốc.

Tâm lý học quan sát hành vi, cử chỉ con người để tìm nguyên nhân và cách điều trị

Chuyên gia Tâm lý nhận thức

Nhà Tâm lý học nhận thức chủ yếu nghiên cứu về cách mọi người suy nghĩ, bao gồm các khía cạnh như đưa ra quyết định và phương án giải quyết vấn đề. Họ chủ yếu quan tâm đến cách xử lý của bộ não, sự học hỏi, lưu trữ, nhận biết và xử lý thông tin.

Nhà Tâm lý học nhận thức có thể làm việc trong nhiều môi trường làm việc khác nhau như các trung tâm nghiên cứu, các trường đại học, cơ sở phục hồi chức năng, cơ quan chính phủ, bệnh viện hay các cơ sở thực hành nghề tư nhân. Công việc của họ thường xuyên phải nghiên cứu và tiếp xúc với nhiều bệnh nhân.

Cũng như các lĩnh vực khác, chuyên gia Tâm lý học nhận thức thường lựa chọn đi sâu vào một lĩnh vực cụ thể như trí nhớ, cách phát triển ngôn ngữ, chú ý, giải quyết vấn đề hoặc các khuyến khuyết học tập.

Các ngành Tâm lý học bao trùm nhiều lĩnh vực như giáo dục, hàng không, sinh học…

Chuyên gia Tâm lý cộng đồng

Trong các ngành Tâm lý học hiện nay thì Tâm lý học cộng đồng tập trung nghiên cứu về các vấn đề về sức khỏe cộng đồng. Họ phát triển giáo dục cộng đồng và phát triển các chương trình phòng ngừa. Các chuyên gia chủ yếu tập trung vào việc định hình những thay đổi tích cực của mỗi cá nhân và cả cộng đồng.

Các nhà Tâm lý học cộng đồng có thể làm việc ở nhiều môi trường khác nhau như cơ quan chính phủ, trường đại học, các tổ chức xã hội, doanh nghiệp tư nhân với tư cách khác nhau như chuyên gia tư vấn, cố vấn, giáo sư, giám đốc hay nhà nghiên cứu.

Họ chủ yếu nghiên cứu các lĩnh vực thiên về hành động và tập trung vào việc phát triển các giải pháp mang tính khả thi trong đời sống con người. Các nhà Tâm lý học cộng đồng là người giải quyết các vấn đề xã hội, nâng cao sức khỏe về thể chất và tinh thần, phát triển các chính sách giúp cải thiện đời sống của người dân.

Chuyên gia Tâm lý học so sánh

Các nhà Tâm lý học so sánh tập trung nghiên cứu hành vi của các loài, đặc biệt là tập trung vào sự khác nhau trong hành vi của con người và động vật. Việc nghiên cứu hành vi và phản ứng của động vật như chuột hay chó cũng có thể giúp chúng ta hiểu biết thêm về hành vi của con người một cách sâu sắc. Điều này đã được chứng minh là rất quan trọng trong suốt lịch sử phát triển của ngành Tâm lý học.

Tâm lý học giáo dục nghiên cứu và tìm ra phương pháp giảng dạy hiệu quả

Chuyên gia Tâm lý khách hàng

Nhà Tâm lý học khách hàng chủ yếu nghiên cứu hành vi của người tiêu dùng và xây dựng các chiến lược Marketing cho doanh nghiệp. Họ giúp các doanh nghiệp hiểu rõ hơn về những gì mà người tiêu dùng mong muốn và quyết định mua sản phẩm. Họ cũng nghiên cứu các phản ứng của khách hàng đối với các thông điệp truyền thông.

Ngoài ra, chuyên gia Tâm lý học khách hàng cũng giúp các doanh nghiệp phát triển các thông điệp truyền thông, xác định đối tượng khách hàng mục tiêu, phát triển các sản phẩm hướng đến người tiêu dùng cụ thể, nghiên cứu về sự hình thành và thay đổi thái độ của khách hàng đối với các sản phẩm và thương hiệu. Họ thực hiện được điều đó thông qua chiến dịch nghiên cứu, thử nghiệm và quan sát thực tế nhưng nhóm người tiêu dùng.

Chuyên gia Tâm lý giáo dục

Các nhà Tâm lý học giáo dục nghiên cứu quá trình giáo dục và học tập, nghiên cứu của con người, bao gồm việc phát triển các phương pháp và kỹ thuật giảng dạy. Một số khác lại tập trung vào nghiên cứu về các năng khiếu hoặc khuyết tật học tập.

Lĩnh vực họ quan tâm là các yếu tố xã hội, nhận thức, cảm xúc tác động đến quá trình học tập. Một số khác lại chuyên tâm vào xác định và xử lý các nguy cơ tiềm ẩn cản trở việc học của trẻ hoặc tham gia vào các quá trình thiết kế các tài liệu giảng dạy để tối đa hóa hiệu quả học tập.

Chuyên gia tham vấn tâm lý

Các nhà tham vấn tâm lý áp dụng các liệu pháp tâm lý để có thể hổ trợ những người gặp vấn đề về rối nhiễu tâm lý, các vấn đề hành vi, khó khăn về mặt cảm xúc, stress hoặc các vấn đề liên quan.

Bài viết trên đây là một số vị trí làm việc thông dụng của các ngành Tâm lý học hiện nay mà VinUni muốn chia sẻ đến bạn đọc. Ngành Tâm lý học tại VinUni cũng tập trung đào tạo kiến thức đa ngành giúp sinh viên có thể tìm được công việc phù hợp với bản thân cũng như sở thích của mình.