Tâm lý học học những gì? Những kiến thức cơ bản về ngành Tâm lý

11/09/2023

Tâm lý học là một ngành học hấp dẫn, cung cấp cái nhìn sâu sắc về hành vi và tâm trí con người. Nhưng khi bạn đặt câu hỏi “Tâm lý học học những gì?”, bạn sẽ thấy rằng ngành này bao gồm nhiều lĩnh vực và chủ đề khác nhau, từ nghiên cứu cơ bản đến ứng dụng thực tiễn. Bài viết này sẽ khám phá các kiến thức cơ bản mà bạn cần biết về ngành Tâm lý học, bao gồm các lĩnh vực nghiên cứu chính, phương pháp nghiên cứu và ứng dụng của nó trong cuộc sống hàng ngày.

tam-ly-hoc-hoc-nhung-gi-nhung-kien-thuc-co-ban-ve-nganh-tam-ly-hinh-1.jpg

Tâm lý học là môn khoa học nghiên cứu về hành vi và quá trình tâm trí của con người

Các lĩnh vực chính trong Tâm lý học

Tâm lý học là môn khoa học nghiên cứu về hành vi và quá trình tâm trí của con người. Ngành học này tìm hiểu các yếu tố ảnh hưởng đến cảm xúc, suy nghĩ và hành động của con người. Khi bạn hỏi “Tâm lý học học những gì?”, bạn đang tìm hiểu về một lĩnh vực rộng lớn bao gồm nhiều chủ đề và kỹ thuật khác nhau.

Tâm lý học bao gồm nhiều lĩnh vực chuyên sâu, mỗi lĩnh vực tập trung vào các khía cạnh khác nhau của hành vi và tâm trí con người. Dưới đây là một số lĩnh vực chính:

  • Tâm lý học lâm sàng: Đây là lĩnh vực nghiên cứu và điều trị các rối loạn tâm thần và cảm xúc. Tâm lý học lâm sàng thường liên quan đến việc giúp đỡ bệnh nhân vượt qua các vấn đề như lo âu, trầm cảm và rối loạn tâm thần khác.
  • Tâm lý học phát triển: Lĩnh vực này nghiên cứu sự thay đổi và phát triển của con người từ khi sinh ra cho đến khi trưởng thành và già đi. Nó xem xét các giai đoạn phát triển tâm lý, từ trẻ em đến người lớn tuổi.
  • Tâm lý học xã hội: Tâm lý học xã hội tập trung vào cách mà các yếu tố xã hội và môi trường ảnh hưởng đến hành vi và suy nghĩ của con người. Nó nghiên cứu các chủ đề như định kiến, ảnh hưởng xã hội và hành vi nhóm.
  • Tâm lý học học đường: Lĩnh vực này nghiên cứu cách thức mà môi trường học tập ảnh hưởng đến sự phát triển và học tập của học sinh. Nó cung cấp các phương pháp và kỹ thuật để cải thiện kết quả học tập và sự phát triển cá nhân của học sinh.
  • Tâm lý học tổ chức: Tâm lý học tổ chức nghiên cứu hành vi trong môi trường làm việc, bao gồm các vấn đề như động lực làm việc, hiệu suất, và lãnh đạo. Lĩnh vực này giúp các tổ chức tối ưu hóa quy trình làm việc và tăng cường sự hài lòng của nhân viên.

Các phương pháp nghiên cứu trong Tâm lý học

Mỗi phương pháp trong Tâm lý học có ưu điểm và hạn chế riêng, phù hợp với các mục tiêu nghiên cứu khác nhau. Dưới đây là một số phương pháp nghiên cứu chính trong Tâm lý học:

Nghiên cứu thực nghiệm

Nghiên cứu thực nghiệm là phương pháp cơ bản trong Tâm lý học, nơi các nhà nghiên cứu thiết lập các thí nghiệm để kiểm tra các giả thuyết và quan sát các mối quan hệ nguyên nhân – kết quả. 

Trong nghiên cứu thực nghiệm, nhà nghiên cứu sẽ tạo ra các điều kiện được kiểm soát để quan sát sự thay đổi của biến độc lập (biến được thay đổi) và ảnh hưởng của nó lên biến phụ thuộc (biến được đo lường). 

Nghiên cứu quan sát

Nghiên cứu quan sát là phương pháp mà các nhà nghiên cứu theo dõi và ghi chép hành vi của con người trong môi trường tự nhiên mà không can thiệp hoặc làm thay đổi điều kiện. Trong nghiên cứu quan sát, nhà nghiên cứu thường ghi lại hành vi của đối tượng trong các tình huống thực tế mà họ không bị ảnh hưởng bởi sự hiện diện của nhà nghiên cứu. 

Nghiên cứu trường hợp

Nghiên cứu trường hợp là phương pháp nghiên cứu sâu về một cá nhân hoặc nhóm nhỏ để hiểu rõ về các vấn đề cụ thể. Trong nghiên cứu trường hợp, nhà nghiên cứu sẽ thu thập thông tin chi tiết qua nhiều nguồn như phỏng vấn, quan sát và tài liệu.

tam-ly-hoc-hoc-nhung-gi-nhung-kien-thuc-co-ban-ve-nganh-tam-ly-hinh-2.jpg

Tâm lý học không chỉ là một lĩnh vực học thuật mà còn có nhiều ứng dụng thực tiễn trong cuộc sống hàng ngày

Khảo sát

Khảo sát là phương pháp thu thập dữ liệu bằng cách sử dụng các câu hỏi và bảng hỏi để đánh giá quan điểm, thái độ và hành vi của một nhóm lớn người. Nhà nghiên cứu thiết kế các câu hỏi và bảng hỏi để thu thập thông tin từ người tham gia. Các câu hỏi có thể là định lượng (chọn đáp án từ danh sách có sẵn) hoặc định tính (trả lời mở). 

Nghiên cứu hành vi

Nghiên cứu hành vi tập trung vào việc quan sát và phân tích hành vi của con người trong các tình huống cụ thể, nhằm hiểu rõ các mẫu hành vi và các yếu tố ảnh hưởng. Nhà nghiên cứu sẽ thiết lập các tình huống để quan sát hành vi của đối tượng, sau đó phân tích các mẫu hành vi và các yếu tố có thể ảnh hưởng đến hành vi đó. 

Những phương pháp nghiên cứu này không chỉ giúp các nhà Tâm lý học thu thập và phân tích dữ liệu mà còn cung cấp cái nhìn sâu sắc về hành vi và tâm trí con người. Khi bạn tìm hiểu “Tâm lý học học những gì?”, việc nắm vững các phương pháp nghiên cứu này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách mà các nhà nghiên cứu tiến hành công việc và áp dụng các phát hiện trong thực tế.

Ứng dụng của Tâm lý học trong cuộc sống hàng ngày

Tâm lý học không chỉ là một lĩnh vực học thuật mà còn có nhiều ứng dụng thực tiễn trong cuộc sống hàng ngày. Khi hỏi “Tâm lý học học những gì?”, bạn sẽ nhận ra rằng kiến thức Tâm lý học có thể được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm:

  • Cải thiện mối quan hệ: Kiến thức về Tâm lý học giúp bạn hiểu và cải thiện mối quan hệ với người khác. Bạn có thể áp dụng các kỹ thuật giao tiếp và giải quyết xung đột để xây dựng mối quan hệ tốt hơn với gia đình, bạn bè và đồng nghiệp.
  • Quản lý stress: Tâm lý học cung cấp các công cụ và kỹ thuật để quản lý stress và tăng cường sức khỏe tinh thần. Các phương pháp như thiền định, thư giãn, và kỹ thuật giải quyết vấn đề có thể giúp bạn đối phó với áp lực trong cuộc sống.
  • Phát triển cá nhân: Kiến thức về Tâm lý học giúp bạn nhận thức về bản thân và phát triển các kỹ năng cá nhân. Bạn có thể cải thiện sự tự tin, quản lý cảm xúc và đạt được mục tiêu cá nhân thông qua việc áp dụng các nguyên tắc Tâm lý học.
  • Hỗ trợ nghề nghiệp: Trong môi trường làm việc, Tâm lý học giúp cải thiện hiệu suất và động lực làm việc. Bạn có thể áp dụng các chiến lược quản lý thời gian, tăng cường sự hài lòng trong công việc và cải thiện kỹ năng lãnh đạo.

Như vậy, Tâm lý học là một lĩnh vực phong phú và đa dạng, bao gồm nhiều lĩnh vực nghiên cứu và phương pháp khác nhau. Khi bạn đặt câu hỏi “Tâm lý học học những gì?”, bạn sẽ khám phá ra rằng ngành học này không chỉ nghiên cứu các yếu tố cơ bản ảnh hưởng đến hành vi và tâm trí con người mà còn cung cấp các công cụ và kỹ thuật hữu ích trong cuộc sống hàng ngày. Hiểu rõ các lĩnh vực chính và phương pháp nghiên cứu trong Tâm lý học sẽ giúp bạn áp dụng kiến thức này một cách hiệu quả và phát triển bản thân một cách toàn diện.

tam-ly-hoc-hoc-nhung-gi-nhung-kien-thuc-co-ban-ve-nganh-tam-ly-hinh-3.jpg

Nếu bạn đang cân nhắc theo đuổi ngành Tâm lý học, trường Đại học VinUni là một lựa chọn đáng cân nhắc

Nếu bạn đang cân nhắc theo đuổi ngành Tâm lý học, trường Đại học VinUni là một lựa chọn đáng cân nhắc. Chương trình Cử nhân Tâm lý học tại Viện Khoa học và Giáo dục Khai phóng của VinUni được thiết kế với sự liên kết chặt chẽ với hai trường đại học danh tiếng như Cornell và Pennsylvania. Chương trình này không chỉ trang bị cho sinh viên kiến thức lý thuyết và ứng dụng về Tâm lý học mà còn phát triển các kỹ năng cần thiết để thành công trong bối cảnh toàn cầu hóa và cách mạng công nghiệp 4.0.

Với sự chú trọng vào việc đào tạo các kỹ năng và kiến thức mà xã hội cần và người học mong muốn, VinUni đảm bảo rằng sinh viên sẽ có nền tảng vững chắc để hiểu và nghiên cứu các lĩnh vực Tâm lý học xã hội, học đường và tổ chức. Chương trình cũng chú trọng phát triển các kỹ năng liên ngành, công nghệ số, tư duy phản biện, và đạo đức nghề nghiệp. Sinh viên còn có cơ hội thực tập và thực hiện dự án cuối khóa để tích lũy kinh nghiệm thực tiễn, xây dựng mạng lưới và củng cố sự phát triển nghề nghiệp của mình. Chọn VinUni để theo học ngành Tâm lý học không chỉ là sự đầu tư vào giáo dục mà còn là bước chuẩn bị vững chắc cho sự nghiệp trong một ngành nghề đang ngày càng trở nên quan trọng và có ảnh hưởng sâu rộng.