PGS. Lisa Lim
UNESCO Chair, Trường Đại học VinUni
Giám đốc Đối ngoại và Phát triển
Giới thiệu
Phó Giáo sư Lisa Lim hiện là Giám đốc Đối ngoại và Phát triển của UNESCO Chair về Lãnh đạo Môi trường, Di sản Văn hóa và Đa dạng Sinh học tại Trường Đại học VinUni.
Bà từng đảm nhiệm các vị trí giáo sư tại nhiều cơ sở giáo dục hàng đầu ở châu Á, châu Âu và châu Úc, bao gồm Đại học Quốc gia Singapore (National University of Singapore) và Đại học Amsterdam (Universiteit van Amsterdam). Gần đây, bà cũng đảm nhận nhiều vai trò lãnh đạo, như Trưởng Khoa Tiếng Anh tại Đại học Hồng Kông (2016-2018), Chủ nhiệm Khoa Ngôn ngữ học tại Đại học Sydney (2019-2020), và Trưởng bộ phận Hợp tác Quốc tế của Khoa Nhân văn tại Đại học Curtin (2022-2025).
Các lĩnh vực nghiên cứu của bà tập trung vào tiếp xúc và tiến hóa ngôn ngữ, đặc biệt là các biến thể tiếng Anh mới (New Englishes) tại các môi trường đa ngữ, như Singapore và Hồng Kông; sự chuyển dịch, suy giảm và phục hồi ngôn ngữ, sức sống hậu bản địa (postvernacular vitality), cùng di sản văn hóa phi vật thể của các cộng đồng ngôn ngữ thiểu số và có nguy cơ biến mất, chẳng hạn như người Peranakan ở Singapore và người Mã Lai tại Sri Lanka. Bà cũng nghiên cứu xã hội học ngôn ngữ trong bối cảnh toàn cầu hóa, chú trọng đến di chuyển dân cư, đa ngữ đô thị, giao tiếp qua môi trường số, và tác động của chúng đến động lực tiếp xúc ngôn ngữ, cũng như ngôn ngữ học môi trường.
Một số công trình tiêu biểu của bà bao gồm Languages in Contact (Nhà xuất bản Đại học Cambridge, 2016, đồng tác giả với GS. Umberto Ansaldo) và The Multilingual Citizen (Nhà xuất bản Multilingual Matters, 2018, đồng biên tập với Christopher Stroud và Lionel Wee), cuốn sách được đề cử vào danh sách rút gọn Giải thưởng Sách của Hiệp hội Ngôn ngữ Ứng dụng Anh quốc (BAAL) năm 2019.
Phó Giáo sư Lim cũng là chuyên gia tư vấn lâu năm cho Từ điển tiếng Anh Oxford (Oxford English Dictionary) về các biến thể tiếng Anh Singapore và tiếng Anh Hồng Kông, đồng thời là thành viên của Diễn đàn Cố vấn của tổ chức này. Từ năm 2016, bà còn phụ trách chuyên mục thường kỳ “Language Matters” trên báo South China Morning Post; toàn bộ các bài viết của bà có thể được xem tại: http://www.scmp.com/author/lisa-lim.
- Đa dạng ngôn ngữ và văn hóa, đa ngữ
- Ngôn ngữ học tiếp xúc
- Sự chuyển dịch, mai một và phục hồi ngôn ngữ
- Xã hội học ngôn ngữ trong bối cảnh toàn cầu hóa
- Ngôn ngữ học di cư
- Ngôn ngữ học môi trường
Phó Giáo sư Lisa Lim đã nhiều lần được mời chia sẻ nghiên cứu và chuyên môn của mình trên các phương tiện truyền thông quốc tế uy tín như The Economist, New Scientist, Kênh 9 News (Úc), ABC Radio, ABC Radio Hobart, Triple U FM, Adelaide Radio, Mạng Truyền hình Toàn cầu Trung Quốc (CGTN), Chương trình Backchat của Đài Phát thanh và Truyền hình Hồng Kông (RTHK), South China Morning Post, Time Out Hong Kong, và Channel News Asia.
- Xã hội học ngôn ngữ
- Các biến thể tiếng Anh trên thế giới (World Englishes)
- Ngôn ngữ học tiếp xúc
- Ngữ âm và âm vị học
- Sự mai một ngôn ngữ
- Ngôn ngữ và toàn cầu hóa
- Giao tiếp liên văn hóa
- Phương pháp nghiên cứu và phương pháp khảo sát thực địa
Sách và các tập sách biên tập
1. Borlongan, Ariane M. & Lisa Lim, eds. 2024. Multilingualism and Mobility in the Twenty-First Century: New Trajectories and Possibilities in Migration Linguistics. Special Issue, AILA Review 37(1). https://doi.org/10.1075/aila.37.1
2. Lim, Lisa, Christopher Stroud & Lionel Wee, eds. 2018. The Multilingual Citizen. Towards a Politics of Language for Agency and Change. Encounters. Multilingual Matters.
3. Lim, Lisa & Umberto Ansaldo. 2016. Languages in Contact. Key Topics in Sociolinguistics. Cambridge: Cambridge University Press.
4. Goh, Robbie, Lisa Lim & Lionel Wee, eds. 2013. The Politics of English in Asia: Language Policy and Cultural Expression in South and Southeast Asia and the Asia Pacific. Studies in World Language Problems 4. Amsterdam/ Philadelphia: John Benjamins.
5. Lim, Lisa, Anne Pakir & Lionel Wee, eds. 2010. English in Singapore: Modernity and Management. Asian Englishes Today. Hong Kong University Press.
6. Lim, Lisa & Nikolas Gisborne, eds. 2009. The Typology of Asian Englishes. Special Issue, English World-Wide 30(2).
7. Lim, Lisa & Ee-Ling Low, eds. 2009. Multilingual, Globalising Asia: Implications for Policy and Education. AILA Review 22.
8. Ansaldo, Umberto, Stephen Matthews & Lisa Lim, eds. 2007. Deconstructing Creole. Typological Studies in Language 73. Amsterdam/ Philadelphia: John Benjamins.
9. Lim, Lisa, ed. 2004. Singapore English: A Grammatical Description. Varieties of English Around the World G33. Amsterdam/ Philadelphia: John Benjamins.
Các bài viết và chương sách (được chọn lọc)
10. Lim, Lisa & Umberto Ansaldo. fc. The sustainable linguist and indigenous environmental knowledge in Asia. In Shin Yi Chew, Stefanie Pillai & R.K. Shangeetha, eds. Glimpses into the Future of Language Use in Asia. Routledge.
11. Lim, Lisa. In prep. Un/anticipated itineraries: Mobilities, contact, and the evolution of Asian Englishes. In Ariane M. Borlongan, Shirley Dita, Lisa Lim & Stefanie Pillai, eds. Asianizing Englishes: Diversities, Complexities, Possibilities. New Directions in World Englishes Research, Edinburgh University Press.
12. Borlongan, Ariane Macalinga and Lisa Lim. 2024. Multilingualism and mobility in the twenty-first century: An agenda for migration linguistics. In Ariane M. Borlongan & Lisa Lim, eds. Multilingualism and Mobility in the Twenty-First Century: New Trajectories and Possibilities in Migration Linguistics. Special Issue, AILA Review 37(1):1-9. https://doi.org/10.1075/aila.00058.bor
13. Lim, Lisa. 2024. Defining migrants: Invisibilities, im/mobilities, and integration. In Ariane M. Borlongan & Lisa Lim, eds. Multilingualism and Mobility in the Twenty-First Century: New Trajectories and Possibilities in Migration Linguistics. Special Issue, AILA Review 37(1): 10-34. https://doi.org/10.1075/aila.24007.lim
14. Lim, Lisa. 2024. Pidgins and Creoles in Southeast Asia. In Andrew Moody, ed. The Oxford Handbook of Southeast Asian Englishes. Oxford University Press. 54-74. DOI:10.1093/oxfordhb/9780192855282.013.4
15. Lim, Lisa. 2022. What it is like in words: Sociolinguistic itineraries and afterlives in global Asias. In Jerry Won Lee, ed. The Sociolinguistics of Global Asias. Routledge. 57-72. https://www.routledge.com/The-Sociolinguistics-of-Global-Asias/Lee/p/book/9780367646912
16. Lim, Lisa & Umberto Ansaldo. 2021. Foundings and futures: How to live like a Peranakan in the post-digital ecology. In Enoch O. Aboh & Cécile B. Vigoroux, eds. Variation Rolls the Dice: A Worldwide Collage in Honour of Salikoko S. Mufwene. Contact Language Library 59. Amsterdam/ Philadelphia: John Benjamins. 243–267. https://doi.org/10.1075/coll.59.10lim
17. Lim, Lisa & Umberto Ansaldo. 2021. Contact, Asia, and the rethinking of Englishes in multilingual ecologies. In Alexander Onysko, ed. Developments in Research on World Englishes. Bloomsbury Advances in World Englishes. London: Bloomsbury Academic. 73-94. http://dx.doi.org/10.5040/9781350167087.ch-005
18. Lim, Lisa. 2020. Im/Mobilities. In Umberto Ansaldo & Miriam Meyerhoff, eds. Routledge Handbook of Pidgin and Creole Languages. London/ New York: Routledge. 335-347. https://doi.org/10.4324/9781003107224-21
19. Lim, Lisa. 2015. Coming of age, coming full circle: The (re)positioning of (Singapore) English and multilingualism in Singapore at 50. Asian Englishes 17(3): 261-270. https://doi.org/10.1080/13488678.2015.1090772
20. Ansaldo, Umberto & Lisa Lim. 2014. The lifecycle of Sri Lanka Malay. Language Endangerment and Preservation in South Asia. Special Issue, Language Documentation and Conservation 7: 100-118. doi: 978-0-9856211-4-8
21. Lim, Lisa. 2009. Revisiting English prosody: (Some) New Englishes as tone languages? The Typology of Asian Englishes, Special Issue, English World-Wide 30(2). 218-239. https://doi.org/10.1075/eww.30.2.06lim
22. Lim, Lisa. 2007. Mergers and acquisitions: On the ages and origins of Singapore English particles. World Englishes 27(4): 446-473.
23. Lim, Lisa & Umberto Ansaldo. 2006. Keeping Kirinda vital: The endangerment-empowerment dilemma in the documentation of Sri Lanka Malay. In Enoch O. Aboh & Miriam van Staden, eds. ACLC (Amsterdam Centre for Language & Communication) Working Papers 1: 51-66.
Những đóng góp học thuật của bà với tác động xã hội thực chất đã được ghi nhận qua nhiều giải thưởng danh giá, bao gồm:
- Giải thưởng Hợp tác và Gắn kết giữa Giới học thuật – Cộng đồng (Humanities Industry/Community Partnership and Engagement Staff Choice Award 2024) do Khoa Nhân văn, Đại học Curtin trao tặng;
- Giải thưởng Trao đổi Tri thức của Khoa (Faculty Knowledge Exchange Award 2014) do Khoa Nghệ thuật, Đại học Hồng Kông trao tặng;
- Giải thưởng Ngôn ngữ Mã Lai (Annugerah Bahasa Melayu) năm 2007 ghi nhận đóng góp của bà trong việc thúc đẩy sự phát triển của tiếng Mã Lai Sri Lanka, do Hội nghị Người Mã Lai Sri Lanka (Conference of Sri Lanka Malays – COSLAM) tại Colombo, Sri Lanka trao tặng.
