MPS trong Kinh tế vĩ mô là gì? Vai trò trong chính sách tài khóa

Trong lĩnh vực Kinh tế vĩ mô, các chỉ số và yếu tố tác động trực tiếp đến nền kinh tế toàn cầu đóng vai trò quan trọng trong việc phân tích và đưa ra các chính sách điều hành hợp lý. Một trong những khái niệm quan trọng là MPS. Vậy, MPS trong Kinh tế vĩ mô là gì? Bài viết dưới đây sẽ đi sâu phân tích khái niệm MPS trong Kinh tế vĩ mô, cách tính MPS và vai trò quan trọng của nó trong việc xây dựng và điều hành chính sách tài khóa.

MPS là chỉ số đo lường mức độ thay đổi trong tiết kiệm khi thu nhập của người dân tăng lên

MPS trong Kinh tế vĩ mô là gì?

MPS trong Kinh tế vĩ mô là gì? MPS (Marginal Propensity to Save) là xu hướng tiết kiệm cận biên, chỉ số đo lường mức độ thay đổi trong tiết kiệm khi thu nhập của người dân tăng lên. Nói cách khác, MPS cho thấy phần trăm thu nhập bổ sung mà người dân tiết kiệm thay vì tiêu dùng. MPS là một yếu tố quan trọng trong lý thuyết Kinh tế vĩ mô vì nó giúp các nhà phân tích, các nhà hoạch định chính sách hiểu rõ hơn về hành vi tiêu dùng và tiết kiệm trong nền kinh tế.

Khái niệm MPS có mối liên hệ chặt chẽ với MPC (Marginal Propensity to Consume) – xu hướng tiêu dùng cận biên. Cả hai đều đo lường cách thức mà thu nhập thay đổi ảnh hưởng đến tiêu dùng và tiết kiệm. Theo đó, MPC và MPS luôn có mối quan hệ bổ sung, tức là:

MPC + MPS = 1

Ví dụ, nếu một hộ gia đình nhận được thêm 100.000 đồng thu nhập, nếu họ tiêu dùng 80.000 đồng và tiết kiệm 20.000 đồng, thì MPC là 0.8 và MPS là 0.2.

Cách tính MPS trong Kinh tế vĩ mô

Công thức tính MPS khá đơn giản và dễ hiểu. Để tính MPS, ta cần biết sự thay đổi trong tiết kiệm (ΔS) và sự thay đổi trong thu nhập (ΔY). Công thức tính MPS là:

MPS =ΔS / ΔY​

Trong đó:

• ΔS là sự thay đổi trong tiết kiệm,
• ΔY là sự thay đổi trong thu nhập.

Ví dụ, giả sử thu nhập của hộ gia đình tăng từ 10 triệu đồng lên 12 triệu đồng, và mức tiết kiệm tăng từ 1 triệu đồng lên 1,5 triệu đồng. Khi đó, ΔY = 2 triệu đồng và ΔS = 0,5 triệu đồng. Ta có:

MPS = 0,5 / 2 = 0,25

Điều này có nghĩa là với mỗi 1 đồng tăng thêm trong thu nhập, người dân sẽ tiết kiệm thêm 0,25 đồng.

Để tính MPS, ta cần biết sự thay đổi trong tiết kiệm (ΔS) và sự thay đổi trong thu nhập (ΔY)

Vai trò của MPS trong chính sách tài khóa

MPS trong Kinh tế vĩ mô không chỉ là một chỉ số lý thuyết, mà còn có vai trò rất quan trọng trong việc xây dựng và điều hành chính sách tài khóa. Chính sách tài khóa, bao gồm các quyết định liên quan đến thuế và chi tiêu của chính phủ, có thể tác động mạnh mẽ đến MPS và hành vi tiết kiệm của người dân. Cụ thể, MPS có vai trò trong các khía cạnh sau:

Tác động đến mức độ tiết kiệm của nền kinh tế

MPS giúp các nhà hoạch định chính sách dự đoán mức độ thay đổi trong tiết kiệm của các hộ gia đình khi thu nhập thay đổi. Mức MPS cao cho thấy người dân có xu hướng tiết kiệm nhiều hơn và tiêu dùng ít hơn khi thu nhập tăng, điều này có thể khiến các chính sách tài khóa như giảm thuế không có tác động mạnh đến nhu cầu tiêu dùng trong nền kinh tế. Ngược lại, nếu MPS thấp, nghĩa là người dân có xu hướng tiêu dùng nhiều hơn khi thu nhập tăng, các chính sách tài khóa như giảm thuế sẽ có tác động mạnh mẽ đến tiêu dùng và kích thích tăng trưởng kinh tế.

Do đó, chính phủ cần hiểu rõ MPS để dự báo tác động của các biện pháp tài khóa. Nếu muốn thúc đẩy tiêu dùng, chính phủ có thể giảm thuế hoặc tăng chi tiêu công, nhưng hiệu quả của các chính sách này sẽ phụ thuộc vào mức MPS của người dân.

Ứng dụng trong phân tích chu kỳ kinh tế

MPS là yếu tố quan trọng trong việc hiểu và điều chỉnh các chu kỳ kinh tế. Trong giai đoạn suy thoái, khi nhu cầu tiêu dùng và đầu tư giảm, chính phủ có thể áp dụng chính sách tài khóa mở rộng như tăng chi tiêu hoặc giảm thuế để kích thích nền kinh tế. Tuy nhiên, mức MPS sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả của các biện pháp này. Nếu MPS cao, người dân có thể chọn tiết kiệm nhiều hơn thay vì chi tiêu, khiến các biện pháp tài khóa không đạt được hiệu quả mong đợi.

Ngược lại, trong giai đoạn tăng trưởng kinh tế, khi MPS thấp, chính sách tài khóa mở rộng có thể duy trì động lực tiêu dùng và đầu tư, giúp nền kinh tế phát triển mạnh mẽ hơn. Chính phủ sẽ điều chỉnh mức độ chi tiêu và thuế sao cho phù hợp với mức MPS để tối ưu hóa tác động của các chính sách này.

MPS trong Kinh tế vĩ mô có vai trò rất quan trọng trong việc xây dựng và điều hành chính sách tài khóa

Xác định chính sách tiết kiệm quốc gia

MPS không chỉ áp dụng cho các hộ gia đình mà còn có thể được sử dụng để đánh giá mức độ tiết kiệm trong toàn bộ nền kinh tế quốc gia. MPS phản ánh xu hướng tiết kiệm chung của nền kinh tế, từ đó giúp chính phủ xây dựng các chính sách khuyến khích tiết kiệm, chẳng hạn như tạo ra các ưu đãi thuế cho người tiết kiệm hoặc phát triển các công cụ tài chính để thúc đẩy tiết kiệm.

Mức MPS cũng ảnh hưởng đến các chính sách an sinh xã hội, như bảo hiểm xã hội và quỹ hưu trí. Nếu MPS thấp, chính phủ có thể cần thiết lập các chương trình an sinh xã hội mạnh mẽ để hỗ trợ người dân tiết kiệm cho tương lai. Ngược lại, nếu MPS cao, chính phủ có thể giảm bớt các khoản trợ cấp và tập trung vào việc thúc đẩy các chương trình tiết kiệm tự nguyện.

Tác động đến chính sách đầu tư công

MPS còn có sự liên quan mật thiết với chính sách đầu tư công của chính phủ. Nếu MPS thấp, người dân có xu hướng tiêu dùng nhiều hơn, do đó chính phủ có thể cần phải gia tăng chi tiêu công để bù đắp sự thiếu hụt trong tiêu dùng của các hộ gia đình và thúc đẩy nền kinh tế. Điều này có thể bao gồm các dự án cơ sở hạ tầng, đầu tư vào giáo dục và y tế, hay các chương trình phát triển khác.

Tuy nhiên, khi MPS cao, người dân có xu hướng tiết kiệm nhiều hơn, làm giảm sự tiêu dùng trong nền kinh tế. Lúc này, chính phủ cần có các biện pháp khuyến khích đầu tư và tiêu dùng, chẳng hạn như giảm thuế hoặc cung cấp các chương trình trợ cấp, để khơi dậy nhu cầu và thúc đẩy tăng trưởng.

Như vậy, MPS trong Kinh tế vĩ mô là gì? Đây là một câu hỏi quan trọng trong việc phân tích hành vi tiết kiệm của người dân và tác động của nó đến nền kinh tế. MPS là công cụ giúp các nhà hoạch định chính sách hiểu rõ hơn về mối quan hệ giữa thu nhập, tiêu dùng và tiết kiệm, từ đó đưa ra các quyết định phù hợp trong chính sách tài khóa.

Qua đó, có thể thấy rằng MPS đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng các chính sách tài khóa hiệu quả, đặc biệt là trong việc kích thích tiêu dùng, điều chỉnh thuế và chi tiêu công, cũng như trong việc đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững của nền kinh tế. Việc hiểu rõ và áp dụng đúng MPS sẽ giúp chính phủ và các tổ chức tài chính đưa ra các biện pháp hợp lý để duy trì sự ổn định kinh tế trong mọi chu kỳ kinh tế.

Theo học chuyên ngành Kinh tế tại VinUni là bước đệm vững chắc cho sự nghiệp của bạn trong thời kỳ kinh tế toàn cầu hóa

Vì sao chọn VinUni để theo học ngành Kinh tế học?

Chọn trường Đại học VinUni để theo học ngành Kinh tế không chỉ là sự lựa chọn về một môi trường học tập chất lượng mà còn là bước đệm vững chắc cho sự nghiệp trong thời kỳ kinh tế toàn cầu hóa. 

Chương trình Cử nhân Kinh tế tại viện Khoa học và Giáo dục Khai phóng của VinUni được thiết kế để trang bị cho sinh viên những kiến thức vững chắc, không chỉ về Kinh tế học mà còn về các kỹ năng quan trọng như tư duy phân tích, sáng tạo và khả năng phản biện. Những kiến thức liên ngành và công nghệ số sẽ giúp sinh viên thích ứng nhanh chóng với các xu hướng phát triển mới của nền kinh tế trong và ngoài nước.

Ngoài ra, VinUni cũng chú trọng đến phát triển kỹ năng lãnh đạo và tinh thần trách nhiệm xã hội, những yếu tố quan trọng trong việc giải quyết các vấn đề kinh tế và xã hội hiện nay. Chương trình còn tạo cơ hội cho sinh viên tham gia thực tập và các dự án cuối khóa, giúp họ tích lũy kinh nghiệm thực tiễn, xây dựng mạng lưới quan hệ với doanh nghiệp, và hoàn thiện khả năng làm việc trong môi trường kinh tế toàn cầu. Đây là nền tảng lý tưởng để sinh viên có thể tự tin bước vào thị trường lao động và đóng góp vào sự phát triển bền vững của xã hội.

Xem thêm bài viết: Kinh tế học nghiên cứu gì? Kinh tế vi mô và kinh tế vĩ mô