Một số chỉ định đặt máy tạo nhịp tạm thời

Trong lĩnh vực tim mạch, máy tạo nhịp tạm thời đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì nhịp tim ổn định cho người bệnh trong các tình huống cấp cứu hoặc trước khi thực hiện can thiệp điều trị lâu dài. Việc chỉ định đặt máy tạo nhịp tạm thời cần được bác sĩ cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên tình trạng lâm sàng và nguy cơ của bệnh nhân. Hiểu rõ các chỉ định này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả điều trị mà còn góp phần giảm thiểu biến chứng, đảm bảo an toàn tối đa cho người bệnh.

Khái quát về máy tạo nhịp tạm thời

Tổng quan về đặt máy tạo nhịp tạm thời 

Trước khi tìm hiểu về một số chỉ định đặt máy tạo nhịp, bạn cần nắm được máy tạo nhịp tạm thời là gì? Máy tạo nhịp tạm thời là loại thiết bị chỉ được sử dụng trong một khoảng thời gian ngắn, nhằm duy trì hoạt động điện tim cho đến khi tình trạng bệnh lý được kiểm soát hoặc khi người bệnh được can thiệp bằng giải pháp lâu dài, chẳng hạn như cấy máy tạo nhịp vĩnh viễn.

Hiện nay, có nhiều kỹ thuật tạo nhịp tạm thời khác nhau, bao gồm tạo nhịp qua thực quản, qua da và qua đường tĩnh mạch… Trong đó, phương pháp tạo nhịp tạm thời qua đường tĩnh mạch được áp dụng phổ biến nhất tại các khoa tim mạch nhờ hiệu quả và tính an toàn tương đối cao.

Chỉ định và chống chỉ định khi đặt máy tạo nhịp 

Việc đặt máy tạo nhịp tạm thời là một can thiệp y khoa quan trọng, thường được áp dụng trong các tình huống cấp cứu hoặc khi có nguy cơ rối loạn nhịp tim nghiêm trọng. Tuy nhiên, không phải lúc nào phương pháp này cũng được thực hiện. Bác sĩ sẽ cân nhắc kỹ lưỡng giữa lợi ích và nguy cơ trước khi chỉ định hoặc loại trừ biện pháp này.

Chỉ định

Trong một số trường hợp cấp cứu, bác sĩ cần tiến hành đặt máy tạo nhịp tạm thời để duy trì hoạt động tim ổn định và đảm bảo cung cấp máu đầy đủ cho cơ thể. Các tình huống thường gặp bao gồm:

Rối loạn nhịp tim: 

• Nhịp tim chậm kèm các triệu chứng như ngất xỉu, hạ huyết áp, đau ngực… mà không đáp ứng với điều trị bằng thuốc. Một số dạng rối loạn nhịp chậm thường gặp:
• Suy nút xoang có triệu chứng
• Ngừng xoang
• Nhịp chậm xoang
• Blốc nhĩ thất có triệu chứng
• Blốc nhĩ thất độ II, Mobitz II
• Blốc nhĩ thất độ III

Quá liều thuốc dẫn đến loạn nhịp chậm kèm triệu chứng:

• Bệnh nhân có nguy cơ cao rối loạn nhịp khi bị nhồi máu cơ tim.
• Viêm cơ tim nặng có khả năng ảnh hưởng đến dẫn truyền điện tim.

Chống chỉ định

Bên cạnh các chỉ định, vẫn tồn tại những trường hợp mà việc đặt máy tạo nhịp tạm thời qua đường tĩnh mạch không thể hoặc không nên thực hiện, nhằm tránh biến chứng nguy hiểm. Các chống chỉ định thường bao gồm:

• Bệnh nhân có rối loạn đông máu bẩm sinh hoặc do tác dụng của thuốc.
• Nhiễm trùng tại vị trí dự định chọc tĩnh mạch.
• Huyết khối (cục máu đông) bám tại tĩnh mạch cần can thiệp.

Chỉ định và chống chỉ định khi đặt máy tạo nhịp

Cách thực hiện đặt máy tạo nhịp tạm thời qua đường tĩnh mạch

Đặt máy tạo nhịp tạm thời qua đường tĩnh mạch là một thủ thuật chuyên môn cao, yêu cầu thực hiện trong môi trường có đầy đủ phương tiện cấp cứu và đội ngũ y tế được đào tạo bài bản. Quy trình cần tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc vô khuẩn và đảm bảo an toàn tối đa cho người bệnh. Cụ thể: 

• Chuẩn bị và sát khuẩn: Sau khi chuẩn bị đầy đủ dụng cụ, nhân viên y tế sẽ tiến hành sát khuẩn vùng da tại vị trí dự kiến chọc tĩnh mạch, sau đó trải ga vô trùng để đảm bảo toàn bộ dụng cụ và vùng thao tác được vô khuẩn.
• Lựa chọn tĩnh mạch: Bác sĩ sẽ chọn tĩnh mạch phù hợp, thường là tĩnh mạch cảnh trong bên phải hoặc tĩnh mạch dưới đòn bên trái. Trong một số trường hợp, có thể sử dụng tĩnh mạch cảnh trong bên trái, tĩnh mạch dưới đòn bên phải, hoặc hiếm hơn là tĩnh mạch đùi hay tĩnh mạch cánh tay.
• Đưa dây điện cực vào buồng tim: Sau khi chọc được tĩnh mạch, bác sĩ đưa dây điện cực vào buồng tim và nối với máy tạo nhịp tạm thời. Quá trình này được theo dõi liên tục qua màn hình điện tâm đồ để xác định thời điểm dây điện cực vào đúng vị trí – bám vào thành tâm thất phải.
• Cài đặt thông số: Bác sĩ điều chỉnh các thông số của máy tạo nhịp tạm thời, gồm cường độ (output), độ nhạy (sensitivity) và tần số tạo nhịp, thường từ 60–80 nhịp/phút.
• Kiểm tra sau thủ thuật: Sau khi cài đặt xong, bác sĩ tiến hành kiểm tra vị trí và hoạt động của điện cực bằng các phương pháp như chụp X-quang ngực thẳng, đo điện tâm đồ hoặc siêu âm tim để quan sát điện cực trong tâm thất phải.

Cách thực hiện đặt máy tạo nhịp tạm thời qua đường tĩnh mạch

Lý do bạn nên chọn học ngành Y khoa – Điều dưỡng tại VinUni

Máy tạo nhịp là một trong những thiết bị được thiết kế và lập trình với mục đích tạo ra nhịp phát xung một chiều có chu kỳ kích thích trực tiếp lên cơ tim và tạo ra nhịp tim có tính chu kỳ. Tuy nhiên, nếu không hiểu rõ nguyên lý và cách thức hoạt động của phương pháp này sẽ dẫn đến những rủi ro không đáng có. Do đó, nếu bạn nếm rõ được một số chỉ định đặt máy tạo nhịp sẽ giúp quá trình điều trị bệnh diễn ra an toàn, khoa học và quá trình hồi phục sẽ trở nên nhẹ nhàng và hiệu quả hơn.

Việc hiểu rõ chỉ định và quy trình đặt máy tạo nhịp tạm thời không chỉ quan trọng trong thực hành lâm sàng, mà còn là nội dung đào tạo trọng tâm của ngành Y khoa – Điều dưỡng tại VinUni. Tại Việt Nam, Trường Đại học VinUni là một trong những đơn vị tiên phong trong đào tạo nhân lực y tế thông qua Viện Khoa học Sức khỏe. Chương trình Bác sĩ Y khoa kéo dài 6 năm được thiết kế dựa trên ba trụ cột: Lâm sàng – Tính chuyên nghiệp – Nghiên cứu, cùng sự hợp tác chiến lược với Trường Đại học Pennsylvania (Hoa Kỳ). Sinh viên không chỉ được học theo chuẩn quốc tế, thực hành trong môi trường y tế hiện đại, mà còn được nuôi dưỡng tư duy nghiên cứu để đóng góp cho sự phát triển của nền y học toàn cầu. Đây là môi trường lý tưởng để đào tạo nên những bác sĩ vừa vững chuyên môn, vừa giàu y đức và sự thấu cảm.

Bên cạnh Y khoa, VinUni còn triển khai chương trình Cử nhân Điều dưỡng được đồng thiết kế với Đại học Pennsylvania. Sinh viên ngành này được trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng và thái độ nghề nghiệp để trở thành lực lượng nòng cốt trong việc đảm bảo an toàn, chất lượng chăm sóc y tế. Từ bệnh viện đến cộng đồng, từ phòng chống dịch bệnh cho đến ứng phó các tình huống khẩn cấp. Với nền tảng học thuật vững vàng, khả năng thực hành thành thạo và nhiều cơ hội phát triển sự nghiệp, sinh viên tốt nghiệp sẽ góp phần nâng cao tiêu chuẩn chăm sóc sức khỏe không chỉ ở Việt Nam mà còn ở tầm quốc tế.

Lý do bạn nên chọn học ngành Y khoa – Điều dưỡng tại VinUni

Máy tạo nhịp tạm thời là giải pháp hỗ trợ tim mạch quan trọng trong nhiều tình huống khẩn cấp và đặc biệt, giúp duy trì sự sống và tạo điều kiện thuận lợi cho các bước điều trị tiếp theo. Việc nắm vững các chỉ định đặt máy tạo nhịp tạm thời giúp đội ngũ y tế đưa ra quyết định kịp thời, chính xác và an toàn. Đối với người bệnh, sự can thiệp đúng lúc không chỉ cải thiện tiên lượng mà còn mở ra cơ hội phục hồi và chất lượng sống tốt hơn.