Đau dây thần kinh liên sườn: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Đau dây thần kinh liên sườn (Intercostal Neuralgia) là một trong những nguyên nhân phổ biến gây đau tức ngực, lan dọc theo mạng lưới thần kinh liên sườn. Đây không phải là một bệnh lý riêng biệt mà thường là hệ quả của nhiều tình trạng sức khỏe khác nhau. Người bệnh có thể cảm thấy đau âm ỉ hoặc dữ dội, ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống. 

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị hiệu quả giúp người bệnh giảm đau và phục hồi chức năng vận động khi mắc phải bệnh này.

Dây thần kinh liên sườn là hệ thống dây thần kinh xuất phát từ tủy sống, chạy dọc theo từng khoang xương sườn

Đau dây thần kinh liên sườn là gì?

Dây thần kinh liên sườn là hệ thống dây thần kinh xuất phát từ tủy sống, chạy dọc theo từng khoang xương sườn. Khi các dây thần kinh này bị tổn thương hoặc chèn ép, người bệnh sẽ cảm thấy đau lan dọc theo vùng ngực, sườn và lưng. Cơn đau có thể xuất hiện khi vận động hoặc ngay cả khi nghỉ ngơi, gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.

Tình trạng này có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp nhất ở người trung niên và cao tuổi. Những đối tượng có tiền sử bệnh lý xương khớp, thần kinh hoặc mắc các bệnh nhiễm trùng cũng có nguy cơ cao hơn.

Nguyên nhân gây đau dây thần kinh liên sườn

Đau dây thần kinh liên sườn có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó phổ biến nhất gồm:

Bệnh lý cột sống

Các vấn đề về cột sống thường gây chèn ép hoặc kích thích dây thần kinh liên sườn, dẫn đến đau nhức kéo dài:

• Thoái hóa cột sống: Quá trình lão hóa tự nhiên làm suy yếu cấu trúc cột sống, gây chèn ép dây thần kinh liên sườn, dẫn đến đau và hạn chế vận động.
• Thoát vị đĩa đệm: Khi nhân nhầy bên trong đĩa đệm thoát ra ngoài, chèn vào rễ thần kinh, có thể gây đau dây thần kinh liên sườn kèm theo cảm giác tê, nhức lan rộng.
• Gai cột sống: Sự hình thành bất thường của gai xương có thể kích thích hoặc chèn ép dây thần kinh liên sườn, gây đau nhói và khó chịu.

Bệnh nhiễm trùng

Một số bệnh nhiễm trùng có thể làm tổn thương dây thần kinh liên sườn, gây ra các cơn đau kéo dài:

• Zona thần kinh: Do virus Varicella-Zoster gây ra, bệnh này tấn công dây thần kinh liên sườn, gây đau rát dữ dội kèm theo mụn nước trên da.
• Lao cột sống: Bệnh nhiễm trùng mạn tính này có thể phá hủy mô cột sống, gây chèn ép dây thần kinh liên sườn, dẫn đến đau kéo dài và ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động.

Chấn thương và tổn thương mô mềm

Những tác động ngoại lực hoặc tổn thương sau phẫu thuật có thể kích thích dây thần kinh liên sườn, gây đau nhức:

• Tai nạn, va đập mạnh: Các chấn thương vùng ngực hoặc cột sống do tai nạn giao thông, té ngã hay vận động sai tư thế có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh liên sườn.
• Biến chứng sau phẫu thuật: Một số trường hợp sau phẫu thuật lồng ngực hoặc cột sống có thể gặp tình trạng đau dây thần kinh liên sườn do kích thích hoặc tổn thương thần kinh trong quá trình can thiệp y khoa.

Những yếu tố khác

Ngoài các nguyên nhân bệnh lý, một số yếu tố tác động từ bên ngoài cũng có thể làm tăng nguy cơ đau dây thần kinh liên sườn:

• Tâm lý căng thẳng: Căng thẳng (stress) kéo dài có thể làm tăng mức độ nhạy cảm của hệ thần kinh, khiến cơn đau thần kinh liên sườn trở nên nghiêm trọng hơn.
• Thiếu hụt vitamin B: Vitamin B đóng vai trò quan trọng trong việc nuôi dưỡng và bảo vệ hệ thần kinh. Khi thiếu hụt, dây thần kinh dễ bị tổn thương, gây ra các cơn đau liên sườn.

Tùy theo nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng đau dây thần kinh liên sườn có thể biểu hiện khác nhau

Triệu chứng của đau dây thần kinh liên sườn

Tùy theo nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng đau dây thần kinh liên sườn có thể biểu hiện khác nhau, nhưng thường gặp nhất là:

• Đau dọc theo đường đi của dây thần kinh liên sườn, có thể lan ra vùng ngực, lưng hoặc hông.
• Cơn đau có thể âm ỉ, nhói hoặc rát bỏng, thường tăng lên khi vận động, hít thở sâu, ho hoặc cười lớn.
• Căng cứng cơ vùng lưng, ngực, gây khó khăn khi di chuyển hoặc thay đổi tư thế.
• Tê bì hoặc châm chích vùng bị đau, nhất là trong trường hợp bị tổn thương dây thần kinh do zona thần kinh.
• Xuất hiện mụn nước hoặc ban đỏ, nếu nguyên nhân là do bệnh zona.
• Mệt mỏi, mất ngủ, do cơn đau kéo dài và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Nếu cơn đau kéo dài, không thuyên giảm hoặc đi kèm với các triệu chứng như khó thở, đau ngực dữ dội, cần đi khám ngay để loại trừ các nguyên nhân nghiêm trọng.

Cách điều trị hiệu quả đau dây thần kinh liên sườn

Việc điều trị đau dây thần kinh liên sườn cần dựa trên nguyên nhân gây bệnh để lựa chọn phương pháp phù hợp. Dưới đây là những biện pháp phổ biến giúp giảm đau và cải thiện tình trạng bệnh:

Điều trị bằng thuốc

• Thuốc giảm đau: Các loại thuốc như Paracetamol, Ibuprofen có tác dụng giảm đau hiệu quả đối với những trường hợp nhẹ.
• Thuốc giãn cơ: Điển hình như Mydocalm, giúp làm giảm tình trạng co cứng cơ, hỗ trợ giảm đau do căng cơ vùng liên sườn.
• Vitamin nhóm B: Đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và phục hồi dây thần kinh, giúp giảm tổn thương thần kinh.
• Thuốc chống viêm, chống co giật: Thường được chỉ định trong các trường hợp đau kéo dài hoặc liên quan đến bệnh lý thần kinh, giúp giảm viêm và ổn định hoạt động của hệ thần kinh.

Vật lý trị liệu

• Châm cứu, bấm huyệt: Các phương pháp Đông y này giúp kích thích tuần hoàn máu, thư giãn cơ bắp và giảm đau tự nhiên mà không cần dùng thuốc.
• Liệu pháp nhiệt: Chườm nóng giúp tăng lưu thông máu, thư giãn cơ, giảm co thắt thần kinh và cải thiện sự linh hoạt của vùng bị đau.
• Bài tập phục hồi chức năng: Các bài tập nhẹ nhàng giúp cải thiện độ dẻo dai của cột sống, giảm áp lực lên dây thần kinh liên sườn và ngăn ngừa cơn đau tái phát.

Việc điều trị đau dây thần kinh liên sườn cần dựa trên nguyên nhân gây bệnh để lựa chọn phương pháp phù hợp

Điều chỉnh lối sống

• Kiểm soát căng thẳng (stress): Áp dụng các phương pháp thư giãn như thiền, yoga hoặc tập thở để giảm căng thẳng, từ đó hạn chế tình trạng đau thần kinh do căng thẳng.
• Duy trì tư thế đúng: Tránh ngồi lâu, cúi gập người sai cách hoặc mang vác nặng không đúng tư thế, nhằm hạn chế áp lực lên dây thần kinh liên sườn.
• Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Bổ sung đầy đủ vitamin B, canxi, omega-3 để hỗ trợ hệ thần kinh, giảm nguy cơ tổn thương và thúc đẩy quá trình phục hồi.

Phẫu thuật (Chỉ áp dụng trong trường hợp nặng)

Khi đau dây thần kinh liên sườn xuất phát từ các bệnh lý nghiêm trọng như thoát vị đĩa đệm hoặc gai cột sống nặng, bác sĩ có thể chỉ định can thiệp phẫu thuật. Phương pháp này nhằm giải phóng dây thần kinh bị chèn ép, giúp giảm đau hiệu quả trong những trường hợp điều trị nội khoa không mang lại kết quả.

Vì sao chọn VinUni để theo học ngành Y khoa – Điều dưỡng? 

Đau dây thần kinh liên sườn không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Việc xác định đúng nguyên nhân và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả. Nếu tình trạng đau kéo dài hoặc nghiêm trọng, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Với sự phát triển không ngừng của y học, việc nghiên cứu và ứng dụng các phương pháp điều trị mới cho các bệnh liên quan đến hệ thần kinh đang được chú trọng. Tại Việt Nam, Viện Khoa học Sức khỏe của trường Đại học VinUni cam kết nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu trong lĩnh vực y tế, góp phần giải quyết các vấn đề sức khỏe quan trọng.

Viện Khoa học Sức khỏe của VinUni cam kết nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu trong lĩnh vực y tế, góp phần giải quyết các vấn đề sức khỏe quan trọng

Chương trình Bác sĩ Y khoa tại VinUni không chỉ tập trung vào kiến thức nền tảng mà còn rèn luyện kỹ năng lâm sàng, đạo đức nghề nghiệp và nghiên cứu chuyên sâu. Sinh viên được học tập trong môi trường tiêu chuẩn quốc tế, hợp tác với các chuyên gia hàng đầu để phát triển khả năng chẩn đoán và điều trị các bệnh lý thần kinh.

Bên cạnh đó, đau dây thần kinh liên sườn nói riêng và những bệnh lý khác nói chung không chỉ cần điều trị y khoa mà còn đòi hỏi sự chăm sóc tận tâm từ đội ngũ điều dưỡng, nhằm hỗ trợ bệnh nhân phục hồi cả về thể chất và tinh thần. Chương trình Cử nhân Điều dưỡng tại VinUni trang bị cho sinh viên kiến thức chuyên sâu về chăm sóc bệnh nhân, giúp họ có thể đồng hành cùng người bệnh trong suốt quá trình điều trị. Với sự hợp tác chiến lược cùng Đại học Pennsylvania, sinh viên sẽ được đào tạo theo tiêu chuẩn quốc tế, từ kỹ năng chăm sóc lâm sàng đến việc nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. 

Hãy tìm hiểu ngay Chương trình Bác sĩ Y khoa và Cử nhân Điều dưỡng tại VinUni để trở thành bác sĩ và điều dưỡng xuất sắc trong tương lai!

Đăng ký tư vấn tuyển sinh trực tiếp từ VinUni: Tại đây