Chẩn đoán Điều dưỡng là gì? Mục đích và phân loại

07/10/2024

Thuật ngữ “chẩn đoán Điều dưỡng” được sử dụng rất phổ biến và mang tính đặc trưng của lĩnh vực Y tế. Dựa vào các kiến thức chuyên môn, Điều dưỡng viên có thể đưa ra những nhận định dựa trên tình trạng cụ thể của bệnh nhân nhằm hỗ trợ công tác khám chữa bệnh. Cùng tìm hiểu chi tiết về chủ đề này ngay bây giờ.

Chẩn đoán Điều dưỡng là gì? 

Chẩn đoán Điều dưỡng là một phần quan trọng thuộc quy trình điều dưỡng. Nhằm đưa ra vấn đề người bệnh đang gặp phải hay có nguy cơ gặp phải và nguyên nhân dẫn đến nó.

Bước này do Điều dưỡng viên thực hiện và tương đối phổ biến tại nước ngoài. Tại Việt Nam chưa có cơ sở hay thống nhất rõ ràng về phần này.

Công thức để chẩn đoán điều dưỡng = Vấn đề người bệnh gặp phải + Nguyên nhân.

Chẩn đoán điều dưỡng phải được thực hiện bởi người có kiến thức chuyên môn vững chắc, kinh nghiệm dày dặn. Dựa trên dấu hiệu có thật trên người bệnh và phải được trình bày ngắn gọn cụ thể.

chan-doan-dieu-duong-la-gi-muc-dich-va-phan-loai-so-1.jpg

Chẩn đoán là một bước quan trọng trong quy trình điều dưỡng

Mục đích của bước chẩn đoán Điều dưỡng 

Trong quy trình Điều dưỡng, đây là một bước vô cùng quan trọng mà các Điều dưỡng viên và Y tá cần thực hiện nhằm:

  • Xác định các vấn đề cần ưu tiên cũng như có hướng can thiệp đúng dựa trên vấn đề hiện tại hoặc tiềm tàng của người bệnh.
  • Xây dựng các chuyển biến, kết quả mong đợi đảm bảo yêu cầu chất lượng cho bệnh nhân.
  • Xác định được người bệnh phản ứng thế nào với vấn đề sức khỏe hiện tại và tiềm ẩn. Qua đó, điều dưỡng viên xác định được nguồn lực để ngăn ngừa hoặc giải quyết vấn đề.
  • Cung cấp ngôn ngữ chung, đồng thời tạo cơ sở giao tiếp và hiểu biết giữa chuyên gia, bác sĩ, điều dưỡng viên,…
  • Cung cấp lượng giá để xác định chi phí điều trị có hiệu quả và tiết kiệm không.
  • Với sinh viên đang ngồi trên ghế nhà trường, đây là công cụ để rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề và tư duy phản biện.

Thông tin về 4 loại chẩn đoán Điều dưỡng 

Theo Nanda International có 4 loại chẩn đoán điều dưỡng:

  • Chẩn đoán nhu cầu thực tại (Actual nursing diagnosis): Điều dưỡng đưa ra phán đoán lâm sàng về bệnh nhân với tình trạng, quá trình sống của một cá nhân. Chẳng hạn như mệt mỏi, đau cấp,…
  • Chẩn đoán đúng nguy cơ  (Risk nursing diagnosis): Là chẩn đoán những bệnh không xuất hiện ở hiện tại nhưng có rủi ro trong tương lai. Chẳng hạn nguy cơ té ngã, nguy cơ viên,…
  • Chẩn đoán thúc đẩy sức khỏe (Health Promotion nursing diagnosis): Đánh giá về động lực, mong muốn thúc đầy sức khoẻ của cá nhân, gia đình, cộng đồng như sẵn sàng chăm sóc con cái, sẵn sàng tự chăm sóc bản thân,…
  • Chẩn đoán hội chứng  (Syndrom nursing diagnosis): Chẩn đoán xuất hiện bởi một vấn đề hoặc tình huống cụ thể nào đó như hội chứng kích thích bàng quang, hội chứng suy yếu người cao tuổi, hội chứng đau sau chấn thương,…

    chan-doan-dieu-duong-la-gi-muc-dich-va-phan-loai-so-2.jpg

    Chẩn đoán điều dưỡng có 4 loại.

Thành phần cấu trúc của một chẩn đoán Điều dưỡng 

Hệ thống chẩn đoán Điều dưỡng gồm có 4 phần riêng biệt dưới đây.

  • Chẩn đoán nhu cầu thực tại: Phán đoán lâm sàng về trải nghiệm/phản ứng của bệnh nhân với tình trạng sức khỏe/quá trình sống của một cá nhân, gia đình hay cộng đồng.
  • Xác định đúng nguy cơ: Mô tả phản ứng của bệnh nhân với các điều kiện sức khỏe/quá trình sống có thể phát triển ở một cá nhân, gia đình hay công đồng.
  • Chẩn đoán hội chứng: Phán đoán lâm sàng mô tả một chuỗi chẩn đoán Điều dưỡng cụ thể cùng xảy ra và giải quyết cũng như thông qua các biện pháp can thiệp tương tự.
  • Đề nghị người bệnh thay đổi hành vi: Phán đoán lâm sàng về động cơ hay mong muốn của một cá nhân, gia đình, cộng đồng nhằm nâng cao lợi ích và hiện thực hóa tiềm năng sức khỏe con người. Điều này thể hiện qua việc sẵn sàng nâng cao hành vi sức khỏe cụ thể và được sử dụng trong bất kỳ tình trạng nào.

Cách viết chẩn đoán điều dưỡng cụ thể như sau:

  • Problems: Vấn đề bệnh nhân đang hoặc sắp gặp phải.
  • Etiology: Kết quả hoặc mục tiêu.
  • Signs and Symptoms: Dấu hiệu và triệu trứng để đưa ra chẩn đoán.

Điểm khác nhau của chẩn đoán Điều dưỡng và chẩn đoán Y khoa 

Chẩn đoán điều dưỡng và chẩn đoán Y khoa có những điểm khác nhau. Mặc dù cả hai loại chẩn đoán này đều là thuật ngữ trong ngành y tế nhưng có sự khác biệt rất lớn về tính năng. Cùng phân biệt cụ thể hai thuật ngữ này trong nội dung sau:

Chẩn đoán Điều dưỡng Chẩn đoán Y khoa
Mô tả phản ứng của người bệnh với căn bệnh đang gặp phải. Dù cùng một căn bệnh nhưng mỗi cá nhân sẽ có biểu hiện khác nhau. Mô tả bệnh lý cụ thể rõ ràng và giống nhau giữa tất cả người bệnh.
Mục tiêu hướng dẫn đưa ra phương án chăm sóc, hoạt động. Hướng tới xác định bệnh mà bệnh nhân gặp phải
Có sự điều chỉnh tùy theo tình trạng và phản ứng của người bệnh. Duy trì cố định trong suốt quá trình thăm khám và điều trị.
Bổ sung cho quá trình điều trị Bổ sung cho quá trình chăm sóc bệnh nhân.
chan-doan-dieu-duong-la-gi-muc-dich-va-phan-loai-so-3.jpg

Chẩn đoán Điều dưỡng và chẩn đoán Y khoa có sự khác nhau.

Ví dụ cụ thể về chẩn đoán Điều dưỡng 

Đọc thêm các ví dụ để hiểu hơn về bước chẩn đoán Điều dưỡng nhé.

Hen phế quản:

  • Khó thở, tiểu phế quản bị co thắt
  • Nguyên nhân do kích thích hoặc thiếu dưỡng khí
  • Có nguy cơ tái phát do tiếp xúc với dị nguyên.

Tăng huyết áp

  • Mất ngủ do đau đầu
  • Hoa mắt, chóng mặt
  • Có nguy cơ nhồi máu cơ tim do huyết áp tăng.

Đái tháo đường

  • Uống nhiều nước, tiểu liên tục do tăng áp lực thẩm thấu.
  • Nguy cơ hạ huyết do có sử dụng insulin
  • Cảm thấy tê chân tay.

Trên đây là những thông tin quan trọng về chủ đề Chẩn đoán Điều dưỡng.  Hy vọng qua bài viết trên, bạn đọc đã trang bị cho bản thân thêm kiến thức quan trọng và hữu ích cho công việc sau này.

chan-doan-dieu-duong-la-gi-muc-dich-va-phan-loai-so-4.jpg

Chương trình điều dưỡng tại VinUni mới chỉ là một bước khởi đầu cho sự nghiệp của bạn.

Hiện nay, điều dưỡng là một ngành nghề đang phát triển mạnh mẽ, không chỉ ở Việt Nam mà còn trên toàn cầu. Do đó, VinUni hy vọng rằng bạn sẽ trở thành một phần của sự phát triển này  khi theo học ngành Điều dưỡng. Tại VinUni, bạn sẽ được tìm hiểu về điều dưỡng, một lĩnh vực kết hợp giữa khoa học và nghệ thuật, bên cạnh đó bạn sẽ được hiểu sâu sắc ngành thông qua thực hành dựa trên bằng chứng, lấy người bệnh là trung tâm trong việc cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Tham gia chương trình Điều dưỡng tại VinUni, bạn sẽ có cơ hội nâng cao nhận thức và hiểu biết về ngành điều dưỡng. Bạn sẽ nhận ra rằng điều dưỡng không chỉ là chăm sóc y tế tại bệnh viện. Là người điều dưỡng, bạn sẽ là người đi đầu trong việc đảm bảo an toàn và chất lượng chăm sóc sức khỏe cho người bệnh tại bất kỳ lĩnh vực nào trong khối ngành sức khỏe. Bạn có thể tham gia giải quyết thảm họa, dịch bệnh hoặc các tình huống khẩn cấp. Bên cạnh đó, bạn có thể làm việc với cộng đồng để thúc đẩy phúc lợi, ngăn ngừa bệnh tật và nâng cao nhận thức về sức khỏe cho người dân. Sau mỗi khóa học, các bạn sinh viên sẽ:

  • Tích hợp kiến thức điều dưỡng và giáo dục khai phóng để làm nền tảng cho chuyên môn điều dưỡng.
  • Có khả năng giao tiếp, hợp tác, đánh giá chuyên môn và ra quyết định có đạo đức trong mọi hoạt động.
  • Cung cấp dịch vụ điều dưỡng chất lượng cao, có cơ sở, an toàn và nhân văn cho các cá nhân, gia đình, nhóm và cộng đồng.
  • Tham gia văn hóa tôn trọng sự đa dạng bản sắc và lối sống của các cá nhân, gia đình, cộng đồng và đồng nghiệp.
  • Kiến tạo thay đổi bằng cách thể hiện sự chuyên nghiệp, khả năng lãnh đạo, sẵn sàng tìm hiểu và không ngừng học hỏi cho chính mình và cho những người xung quanh.

Chương trình điều dưỡng tại VinUni mới chỉ là một bước khởi đầu cho sự nghiệp của bạn. Bạn sẽ có nhiều cơ hội thăng tiến trong ngành điều dưỡng thông qua các chương trình đào tạo ngắn và dài hạn. Bạn có thể trở thành một nhà giáo dục hoặc một nhà quản lý, kiến tạo tương lai của ngành điều dưỡng và sự nghiệp chăm sóc sức khỏe tại Việt Nam.

Banner footer