Kinh tế học là gì? Kinh tế học nghiên cứu những gì?

Kinh tế học là một ngành học thuộc lĩnh vực của xã hội, mang đến sự hiểu biết về cách hoạt động của nền kinh tế tổng quát và thái độ hành xử của các chủ thể tham gia vào nền kinh tế một cách cụ thể. Để nắm bắt sâu hơn về khái niệm, các trường phái kinh tế học cũng như tìm hiểu Kinh tế học nghiên cứu những gì, bạn cùng theo dõi trong bài viết dưới đây nhé!

Kinh tế học là gì?

Trước khi đi vào tìm hiểu Kinh tế học nghiên cứu những gì, chúng ta cùng xem khái niệm Kinh tế học là gì cũng như vai trò và phân loại các trường phái của Kinh tế học:

Khái niệm Kinh tế học

Kinh tế học trong tiếng Anh được gọi là Economics – là môn khoa học nghiên cứu các cách thức mà cá nhân và xã hội lựa chọn sử dụng nguồn lực khan hiếm của mình như thế nào. Đây cũng là môn khoa học xã hội nghiên cứu sự sản xuất, phân phối và tiêu dùng các loại hàng hóa và dịch vụ trong nền kinh tế.

Theo một khái niệm chung nhất, Kinh tế học là một bộ môn khoa học xã hội giúp cho con người hiểu về cách thức vận hành của nền kinh tế nói chung và cách thức ứng xử của từng chủ thể tham gia vào nền kinh tế nói riêng. Vấn đề khan hiếm nguồn lực yêu cầu nền kinh tế hay các đơn vị kinh tế phải lựa chọn việc sử dụng chúng sao cho đúng đắn để thỏa mãn tối đa nhu cầu vật chất của con người. Đặc biệt, Kinh tế học nghiên cứu hành vi trong sản xuất, phân phối và tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ trong thế giới có nguồn lực hạn chế.

Như vậy, Kinh tế học quan tâm đến hành vi của toàn bộ nền kinh tế tổng thể và hành vi của các chủ thể riêng lẻ trong nền kinh tế, bao gồm các doanh nghiệp, hộ doanh nghiệp, người lao động và chính phủ. Mỗi chủ thể kinh tế đều có mục tiêu để hướng tới, đó là tối đa hóa lợi ích kinh tế của họ. Mục tiêu của các doanh nghiệp là tối đa hóa lợi nhuận, mục tiêu của các hộ tiêu dùng là tối đa hóa mức độ tiêu dùng, mục tiêu của người lao động là tối đa hóa tiền công và mục tiêu của chính phủ là tối đa hóa lợi ích xã hội. Kinh tế học có nhiệm vụ giúp các chủ thể kinh tế kể trên giải quyết bài toán tối đa hóa lợi ích này.

Kinh tế học là môn khoa học nghiên cứu cách thức mà cá nhân và xã hội lựa chọn việc sử dụng nguồn lực khan hiếm của mình như thế nào.

Vai trò của Kinh tế học

Vai trò của Kinh tế học là quản lý các mục tiêu và phân phối hàng hóa và dịch vụ trong xã hội.

Kinh tế học nghiên cứu quá trình sản xuất, phân phối và tiêu thụ hàng hóa và dịch vụ vật chất cũng như mối quan hệ giữa nhà sản xuất, người tiêu dùng và thị trường. Nó giúp tối ưu hóa việc sử dụng các nguồn lực, tạo việc làm, kích thích tăng trưởng kinh tế và thúc đẩy phúc lợi xã hội.

Phân loại Kinh tế học

Kinh tế học cũng như các môn khoa học khác, nghiên cứu ở các cấp độ khác nhau từ bao quát đến chi tiết, do đó, Kinh tế học được chia thành hai bộ phận chủ yếu là: Kinh tế học vi mô và Kinh tế học vĩ mô.

• Kinh tế học vi mô là một bộ phận của Kinh tế học chuyên nghiên cứu và phân tích các hành vi kinh tế của các cá nhân, những nhóm đơn lẻ cấu thành nền kinh tếnhư người tiêu dùng, các hãng sản xuất kinh doanh và Chính phủ,…
• Kinh tế vĩ mô là một bộ phận của Kinh tế học nghiên cứu các vấn đề kinh tế tổng hợp của một nền kinh tế như sự tăng trưởng, lạm phát, thất nghiệp, các chính sách kinh tế vĩ mô…coi toàn bộ nền kinh tế như một tổng thể và tập trung nghiên cứu các vấn đề tổng hợp của một nền kinh tế.

Mặc dù có sự khác biệt, nhưng Kinh tế vi mô và Kinh tế vĩ mô có mối quan hệ mật thiết với nhau. Vì chúng ta sẽ không thể hiểu được các hiện tượng Kinh tế vĩ mô nếu không xem xét các quyết định Kinh tế vi mô, vì những thay đổi trong toàn bộ nền kinh tế phát sinh từ các quyết định của hàng triệu cá nhân, nhóm đơn lẻ cấu thành nền kinh tế của mỗi khu vực, quốc gia và Thế giới.

Vấn đề cốt lõi của Kinh tế học

Các nhà Kinh tế học thống nhất vấn đề cốt lõi trong Kinh tế học là vấn đề khan hiếm vì bất kì một chủ thể nào trong nền kinh tếtừ Chính phủ, doanh nghiệp đến mỗi cá nhân cũng phải đối mặt với sự khan hiếm. Cụ thể:

• Đối với cá nhân, sự khan hiếm thể hiện ở tiền bạc, mong muốn tuy nhiều nhưng thu nhập có giới hạn. Hay khan hiếm thời gian (1 ngày chỉ có 24 giờ), muốn làm nhiều việc nhưng thời gian có hạn, và mỗi người đều phải dành thời gian để nghỉ ngơi, tái tạo lại sức lao động của mình.
• Đối với doanh nghiệp, chúng ta có thể thấy sự khan hiếm về vốn kinh doanh để trang bị máy móc, trang thiết bị, hay khan hiếm lao động đặc biệt là lao động có chất lượng cao.
• Đối với một nền kinh tế dù là cường quốc hay các nước nghèo cũng phải đối mặt với khan hiếm trên nhiểu mặt.

Kinh tế học nghiên cứu là những vấn đề cốt lõi trong kinh tế để giải quyết vấn đề cốt lõi – khan hiếm.

Kinh tế học nghiên cứu những gì?

Kinh tế học nghiên cứu nhằm mục đích giải thích cách thức các nền kinh tế vận động và các tác nhân kinh tế tương tác với nhau.

Các nguyên tắc kinh tế được ứng dụng trong đời sống xã hội, trong thương mại, tài chính và hành chính, thậm chí là trong ngành tội phạm học, giáo dục, xã hội học, luật và nhiều ngành khoa học khác.

Kinh tế học nghiên cứu toàn diện về hoạt động kinh tế của một quốc gia hoặc khu vực. Mục tiêu chính của Kinh tế học là hỗ trợ những nhà quản lý kinh tế, chính phủ, doanh nghiệp và những người hoạch định chính sách để có được cái nhìn sâu sắc và tổng quan về hoạt động kinh tế của một nền kinh tế cụ thể.

Để đạt được mục tiêu này, Kinh tế học đã nghiên cứu các vấn đề từ quy trình sản xuất, phân phối và tiêu dùng của các tài nguyên kinh tế như lao động, vốn và đất đai, cho đến cách các quyết định kinh tế ảnh hưởng đến sự phát triển của nền kinh tế. Hơn nữa, Kinh tế học cũng tập trung vào việc nghiên cứu các hiện tượng kinh tế phức tạp như lao động, tài chính, thương mại và chính sách công.

Tầm quan trọng cuối cùng của Kinh tế học là cung cấp cho những nhà quản lý kinh tế, chính phủ, doanh nghiệp và những người hoạch định chính sách thông tin và kiến thức cần thiết để họ có thể đưa ra những quyết định đúng đắn và mang lại hiệu quả tốt nhất cho nền kinh tế. Những quyết định này có thể liên quan đến việc đưa ra chính sách kinh tế, đầu tư vào các lĩnh vực tiềm năng hoặc thay đổi các quy trình sản xuất để nâng cao hiệu suất sản xuất.

Kinh tế học nghiên cứu toàn diện về hoạt động kinh tế của một Quốc gia hoặc khu vực.

Các trường phái của Kinh tế học

Có nhiều trường phái kinh tế học khác nhau, tuy nhiên, có 5 trường phái chính sau đây:

Kinh tế học cổ điển

Trường phái này đại diện cho những nhà kinh tế học nổi tiếng như Adam Smith, David Ricardo và John Stuart Mill. Những nhà kinh tế học cổ điển tập trung vào nghiên cứu về cách thức hoạt động của thị trường tự do cùng với các cơ chế giá cả và nguồn lực.

Kinh tế học hậu cổ điển

Trường phái này bắt đầu phát triển vào đầu thế kỷ 20 và được đại diện bởi các nhân vật như John Maynard Keynes. Những nhà kinh tế học hậu cổ điển tập trung vào chính sách tài khóa và tiền tệ, cùng với tác động của chính sách này đến tăng trưởng kinh tế.

Kinh tế học Áo

Trường phái này được đại diện bởi Ludwig von Mises và Friedrich Hayek. Những nhà kinh tế học Áo tập trung vào các vấn đề liên quan đến sự tự do cá nhân và sự phát triển của thị trường tự do, và tin rằng những quyết định của cá nhân là rất quan trọng trong việc phát triển kinh tế.

Kinh tế học Marx

Kinh tế học Marx là một trong những trường phái kinh tế học quan trọng trong lịch sử. Được thiết lập bởi Karl Marx và Friedrich Engels, trường phái này tập trung vào nghiên cứu các mối quan hệ sản xuất và tầng lớp trong xã hội. Trong lĩnh vực kinh tế học Marx, các nhà nghiên cứu tập trung vào các vấn đề liên quan đến khai thác và bóc lột của tầng lớp công nhân, cũng như cách mà các tầng lớp khác trong xã hội ảnh hưởng đến quá trình sản xuất. Họ tin rằng loại bỏ bất công xã hội và xây dựng một xã hội công bằng sẽ giúp giải quyết nhiều vấn đề kinh tế trong xã hội. Tuy nhiên, quan điểm của trường phái này đã gặp phải nhiều tranh cãi và chưa được hoàn toàn chấp nhận trong công đồng kinh tế học hiện đại.

Kinh tế học học thuyết trò chơi

Trường phái này được đại diện bởi các nhà kinh tế học như John Nash và Thomas Schelling. Các nhà kinh tế học học thuyết trò chơi tập trung vào nghiên cứu quyết định của các tác nhân trong một hệ thống phức tạp và cách quyết định này ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế.

Kinh tế học được chia thành 5 trường phái chính.

Chọn ngành Kinh tế học tại trường Đại học VinUni

Vậy qua bài viết trên bạn đã có thể hiểu được Kinh tế học nghiên cứu với mục đích giải thích cách thức các nền kinh tế vận động và các tác nhân kinh tế tương tác với nhau từ đó giúp tối ưu hóa việc sử dụng các nguồn lực, tạo việc làm, kích thích tăng trưởng kinh tế và thúc đẩy phúc lợi xã hội.

Chương trình Cử nhân Kinh tế tại Viện Khoa học và Giáo dục Khai phóng, trường Đại học VinUni chính là lựa chọn lý tưởng dành cho những ai muốn trang bị cho mình những kỹ năng và năng lực cần thiết trong thời kỳ hội nhập và phát triển kinh tế không chỉ riêng Việt Nam mà trên toàn Thế giới nói chung. 

Ngoài việc tập trung vào việc cung cấp những kiến thức nền tảng và chuyên sâu trong lĩnh vực Kinh tế, VinUni còn nhấn mạnh vào kiến thức liên ngành, tư duy phân tích, phản biện, sự sáng tạo và quan trọng là ngành công nghệ số. Sinh viên tại VinUni được đào tạo để phát triển các kỹ năng học tập xuyên suốt két hợp nâng cao năng lực nghiên cứu, trao dồi nền tảng đạo đức nghề nghiệp và tinh thần trách nhiệm xã hội. Điều này giúp sinh viên không chỉ hiểu sâu về Kinh tế học mà còn có khả năng giải quyết các thách thức từ thị trường thực tế, đồng thời thể hiện khả năng lãnh đạo và tư duy khởi nghiệp.

Ngoài ra, sinh viên tại VinUni sẽ có cơ hội tham gia các chương trình thực tập hoặc tự mình làm các dự án trong năm cuối, điều này góp phần to lớn cho việc bạn tích lũy kinh nghiệm thực tiễn, xây dựng mạng lưới quan hệ và kết nối với các doanh nghiệp  một cách sâu sắc. Điều này không chỉ củng cố sự phát triển nghề nghiệp của bạn mà còn giúp bạn có đủ sự tự tin để bước vào thị trường lao động sau khi tốt nghiệp.

Ngành Kinh tế học tại VinUni thuộc Viện Khoa học và Giáo dục Khai phóng.

Với tất cả những lợi thế trên, VinUni là nơi lý tưởng để bạn bắt đầu hành trình chinh phục những đỉnh cao trong ngành Kinh tế học, mở ra cho bạn cánh cửa đến với một tương lai nghề nghiệp đầy tiềm năng và phát triển bền vững trong tương lai.