Thần kinh tọa bị chèn ép: Nguy hiểm ra sao và cách khắc phục?

Thần kinh tọa là dây thần kinh dài nhất cơ thể, chạy từ thắt lưng xuống đến bàn chân. Khi dây thần kinh này bị chèn ép, người bệnh có thể gặp phải những cơn đau dữ dội, tê bì hoặc thậm chí mất cảm giác ở chân. Không chỉ gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày, tình trạng này còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Vậy thần kinh tọa bị chèn ép là gì? Nguyên nhân do đâu và có những phương pháp nào giúp khắc phục hiệu quả? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Khi dây thần kinh này bị chèn ép, người bệnh có thể gặp phải cơn đau kéo dài

Tổng quan về vấn đề thần kinh tọa bị chèn ép

Thần kinh tọa là dây thần kinh dài nhất trong cơ thể, xuất phát từ thắt lưng, chạy dọc xuống mông, đùi, bắp chân và bàn chân. Khi dây thần kinh này bị chèn ép, người bệnh có thể gặp phải cơn đau kéo dài, ảnh hưởng đến khả năng vận động và sinh hoạt hằng ngày.

Tình trạng này phổ biến hơn ở những người làm việc văn phòng, người lớn tuổi, hoặc những người thường xuyên lao động nặng. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.

Nguyên nhân gây chèn ép thần kinh tọa

Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến khiến thần kinh tọa bị chèn ép, dẫn đến đau nhức và hạn chế vận động:

• Thoát vị đĩa đệm: Đây là nguyên nhân hàng đầu gây chèn ép dây thần kinh tọa. Khi đĩa đệm bị thoát vị, nhân nhầy bên trong tràn ra ngoài, chèn vào rễ thần kinh, gây ra tình trạng đau nhức và tê bì.
• Thoái hóa cột sống: Khi cột sống bị thoái hóa, các đốt sống có thể hình thành gai xương hoặc bị biến dạng, chèn ép lên dây thần kinh tọa, làm tăng nguy cơ đau nhức kéo dài.
• Hẹp ống sống: Tình trạng này xảy ra khi không gian trong ống sống bị thu hẹp, làm tăng áp lực lên dây thần kinh tọa.
• Chấn thương cột sống: Tai nạn giao thông, té ngã hoặc chấn thương thể thao có thể gây tổn thương cột sống, làm chèn ép thần kinh tọa.
• Béo phì và lối sống ít vận động: Trọng lượng cơ thể quá lớn gây áp lực lên cột sống, làm tăng nguy cơ chèn ép dây thần kinh tọa. Ngoài ra, những người ít vận động, ngồi lâu một chỗ cũng dễ bị tổn thương dây thần kinh này.
• Hội chứng cơ hình lê: Cơ hình lê là một nhóm cơ nằm ở vùng mông. Khi cơ này bị co thắt hoặc căng cứng, nó có thể gây áp lực lên dây thần kinh tọa, dẫn đến đau và tê bì.
• Khối u cột sống: Dù ít gặp, nhưng một số trường hợp khối u phát triển ở cột sống cũng có thể gây chèn ép lên dây thần kinh tọa, gây đau nhức nghiêm trọng.

Dấu hiệu nhận biết thần kinh tọa bị chèn ép

Người bị chèn ép dây thần kinh tọa thường gặp các triệu chứng như:

• Đau lan từ thắt lưng xuống chân: Cơn đau thường kéo dài từ vùng thắt lưng, lan xuống mông, đùi, bắp chân và có thể tới cả bàn chân.
• Tê bì hoặc ngứa ran: Bệnh nhân có thể cảm thấy chân bị tê cứng hoặc có cảm giác châm chích như kiến bò.
• Yếu cơ và hạn chế vận động: Nếu không được điều trị sớm, bệnh có thể khiến cơ chân yếu dần, gây khó khăn trong việc đi lại.
• Đau tăng khi ngồi lâu: Ngồi quá lâu hoặc vận động mạnh có thể làm tình trạng đau trở nên trầm trọng hơn.

Tình trạng chèn ép thần kinh tọa có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng

Thần kinh tọa bị chèn ép có nguy hiểm không?

Nếu không được chữa trị đúng cách, tình trạng chèn ép thần kinh tọa có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng:

• Giảm khả năng vận động: Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc đi lại, cúi gập người hoặc mang vác đồ vật.
• Teo cơ và mất sức mạnh cơ bắp: Nếu dây thần kinh bị chèn ép trong thời gian dài, cơ bắp ở chân có thể bị teo lại, làm giảm khả năng vận động.
• Mất kiểm soát tiểu tiện: Một số trường hợp nghiêm trọng có thể gây rối loạn chức năng bàng quang và ruột.
• Tàn phế vĩnh viễn: Dù hiếm gặp, nhưng nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể khiến bệnh nhân mất khả năng đi lại.

Các phương pháp điều trị thần kinh tọa bị chèn ép hiệu quả

Dưới đây là các phương pháp giúp giảm đau và cải thiện tình trạng chèn ép thần kinh tọa hiệu quả:

Điều chỉnh lối sống và thói quen sinh hoạt

• Tránh ngồi lâu hoặc đứng quá lâu, đặc biệt là những người làm việc văn phòng.
• Điều chỉnh tư thế đúng khi ngồi, đi lại và nằm ngủ.
• Hạn chế mang vác vật nặng để giảm áp lực lên cột sống.

Các bài tập giúp giảm chèn ép dây thần kinh

Tập luyện đúng cách có thể giúp giảm áp lực lên dây thần kinh tọa:

• Bài tập kéo giãn cột sống: Giúp làm giảm căng thẳng lên dây thần kinh.
• Yoga: Một số tư thế yoga giúp cải thiện độ linh hoạt của cột sống và giảm đau hiệu quả.
• Bơi lội: Đây là bài tập nhẹ nhàng nhưng có tác dụng rất tốt trong việc giảm đau thần kinh tọa.

Sử dụng thuốc hỗ trợ giảm đau

Các loại thuốc giảm đau có thể được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ để kiểm soát cơn đau, bao gồm:

• Thuốc kháng viêm không steroid (NSAID): Giúp giảm viêm và đau.
• Thuốc giãn cơ: Làm giảm co thắt cơ, giúp bệnh nhân cảm thấy dễ chịu hơn.
• Thuốc giảm đau thần kinh: Hỗ trợ giảm đau trong trường hợp cơn đau kéo dài.

Tập luyện đúng cách có thể giúp giảm áp lực lên dây thần kinh tọa

Vật lý trị liệu

• Châm cứu: Giúp kích thích tuần hoàn máu và giảm viêm.
• Xoa bóp bấm huyệt: Giảm căng thẳng cơ và cải thiện lưu thông khí huyết.
• Liệu pháp nhiệt (chườm nóng hoặc lạnh): Giúp giảm đau tức thì và tăng cường lưu thông máu.

Phẫu thuật (Chỉ áp dụng khi cần thiết)

Nếu bệnh nhân không đáp ứng với các phương pháp điều trị trên, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật để giải phóng dây thần kinh khỏi sự chèn ép. Các phương pháp phẫu thuật phổ biến bao gồm:

• Phẫu thuật nội soi cột sống: Ít xâm lấn, thời gian hồi phục nhanh.
• Cắt bỏ một phần đĩa đệm bị thoát vị: Giúp giải phóng áp lực lên dây thần kinh tọa.

Có thể thấy, thần kinh tọa bị chèn ép không chỉ gây đau đớn mà còn có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp giảm đau và cải thiện chất lượng cuộc sống. Bên cạnh đó, duy trì một lối sống lành mạnh cũng là cách hiệu quả để phòng tránh tình trạng này. Nếu bạn đang gặp các triệu chứng liên quan đến thần kinh tọa, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị đúng cách.

Chọn VinUni để theo học ngành Y khoa chất lượng cao

Việc điều trị và phòng ngừa các bệnh lý như thần kinh tọa bị chèn ép đòi hỏi đội ngũ y bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, sự nhạy bén trong chẩn đoán và khả năng ứng dụng y học hiện đại vào thực tiễn. Tại Việt Nam, Viện Khoa học Sức khỏe của trường Đại học VinUni là một trong những đơn vị tiên phong trong đào tạo Y khoa và Điều dưỡng theo tiêu chuẩn quốc tế, giúp sinh viên phát triển đầy đủ các năng lực cần thiết để chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Chương trình Bác sĩ Y khoa tại VinUni được thiết kế với ba trụ cột chính: Clinician (lâm sàng), Professional (tính chuyên nghiệp) và Researcher (nhà nghiên cứu), đảm bảo sinh viên không chỉ vững vàng về kiến thức y học mà còn có kỹ năng thực hành xuất sắc. Với sự hợp tác chiến lược cùng Đại học Pennsylvania, sinh viên sẽ được tiếp cận với nền giáo dục y khoa tiên tiến và có cơ hội tham gia vào các dự án nghiên cứu, góp phần vào sự phát triển của nền y học Việt Nam và thế giới.

VinUni khuyến khích nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo, mở ra nhiều cơ hội cho sinh viên tham gia vào các dự án mang tính ứng dụng cao

Ngoài nền tảng chuyên môn, VinUni đặc biệt chú trọng đến tính chuyên nghiệp, đạo đức nghề nghiệp và sự thấu cảm, những yếu tố không thể thiếu đối với một bác sĩ giỏi. Sinh viên sẽ được rèn luyện trong môi trường học tập hiện đại, dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia đầu ngành, giúp họ sẵn sàng đối mặt với các tình huống y khoa phức tạp.

Hơn thế nữa, VinUni khuyến khích nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo, mở ra nhiều cơ hội cho sinh viên tham gia vào các dự án mang tính ứng dụng cao. Điều này đặc biệt quan trọng trong lĩnh vực thần kinh học, giúp sinh viên không chỉ học hỏi từ những kiến thức y khoa sẵn có mà còn có thể đóng góp vào sự tiến bộ chung của ngành.

Với tầm nhìn đào tạo thế hệ chuyên gia y tế xuất sắc, VinUni không chỉ giúp sinh viên trở thành những bác sĩ giỏi mà còn là những nhà nghiên cứu có tư duy đổi mới, sẵn sàng góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe tại Việt Nam và trên thế giới. Nếu bạn đam mê lĩnh vực Y khoa và mong muốn theo đuổi một môi trường đào tạo đẳng cấp, VinUni chính là nơi học tập lý tưởng để bắt đầu hành trình này.

Xem thêm bài viết: Cách sơ cứu khi bị rết cắn đúng kỹ thuật từng bước chi tiết A-Z